مفهوم نیستی در حکمت دائو و تجلی آن در نقاشی منظره چینی با رویکرد آثار مایوآن
محل انتشار: فصلنامه مطالعات هنر اسلامی، دوره: 16، شماره: 37
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 302
فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ISLART-16-37_004
تاریخ نمایه سازی: 3 دی 1399
چکیده مقاله:
اگر واژهی اندیشیدن را در معنای کامل آن، یعنی فکرکردنی همراه با پروا و بیم در پیش چشم آوریم، آنگاه میتوانیم بگوییم هیچ ایدهای چون نیستی و عدم، جانِ آدمی را اندیشناک نکرده است. کمتر نظام فرهنگی و معرفتی است که در بنیاد ساختار معنابخشی خود، در جستوجوی پاسخی برای پرسمانِ (Problem) نیستی نباشد. در آیین دائوئیسم، نیستی به مفهومی بنیادین بدل گشته است. آیین دائو، تأمل در مَغاکِ نیستی را، راهی برای درک هستی میداند. متفکران دائوئیست همواره در تلاش هستند تا زندگی و هستی را در ارتباط با تهی بودن و نیستی به فهم درآورند؛ در حقیقت در این آیین، نیستی محملی است برای درنگ هستندگان در مفهوم هستی. اندیشههای دائوئیسم و نیستیاندیشی این اندیشهها در طول تاریخ چین توانستهاند در صورتهای فرهنگی گوناگونی نفوذ کنند. به طور مشخص ردپای این اندیشه در مکتبهایی از نگارگری چینی وجود دارد و میتوان طنین تأملات دائوئیستی این نقاشان را در آثارشان پیدا کرد. هدف ما در این پژوهش پیگیری نشانههای نیستیاندیشی دائویی در آثار یکی از بزرگترین نقاشان عصر حکومت دودمان سونگِ جنوبی (۱۲۷۹-۱۱۲۷ میلادی )، یعنی مایوآن ( ۱۲۲۵-۱۱۶۰ میلادی) است. در این پژوهش ۱۰ اثر از مایوآن به صورت انتخابی برگزیده شده و با استفاده از روشی توصیفی-تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج پژوهش بیانگر این نکته است که آموزههای دائویی دربارهی نیستی در نقاشی دورهی سونگ جنوبی عمیقا نفوذ کرده است و در قالب یک سنت هنری شاخص به دورههای بعدی منتقل شده است. اهداف پژوهش: بررسی مفهوم نیستی و تهیگی در آیین دائو و تأثیر آن بر نقاشی چینی. بررسی مفهوم نیستی یا تهیگی در خلال آثار مایوآن. سؤالات پژوهش: مفهوم نیستی دائوئیستی، چه تأثیری بر هنر نقاشی چینی نهاده است؟ مفهوم نیستی چگونه در آثار مایوآن تجلی پیدا کرده است؟
نویسندگان
شهرام تقی پور
دانشجوی گروه فلسفه هنر، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
بابک عباسی
گروه فلسفه هنر، دانشکده الهیات و فلسفه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
شهلا اسلامی
دکترای تخصصی، استادیار گروه فلسفه دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران