تاثیر استفاده از آخرین فناوری های کمکی بر روی توانبخشی کودکان با اختلال طیف اوتیسم :مطالعه مروری نظامند

زمینه و هدف:اوتیسم یا درخودماندگی، )در مسیر شناخت به حواس، برای رمز گذاری وطبقه بندی اطلاعات در حافظه احتمالاتسلط قوی یکی از حواس باعث تضعیف سایر حواس درانجام طبقه بندی اطلاعات دریافتی میشود(نوعی اختلال رشدی )از نوع روابط اجتماعی (است که با رفتارهای ارتباطی و کلامی غیرطبیعی مشخص میشود .علائم این اختلال تا پیش از سه سالگی بروز میکند و علّت اصلی آن هنوز ناشناخته است .به کسانی که این اختلال را دارند اوتیستیک یا درخودمانده گفته میشود .این اختلال در پسران شایعتر از دختران است .وضعیت اقتصادی، اجتماعی، سبک زندگی و سطح تحصیلات والدین نقشی در بروز اوتیسم ندارد .این اختلال بر رشد طبیعی مغز در حیطه تعاملات اجتماعی و مهارتهای ارتباطی تأثیر میگذارد .کودکان و بزرگسالان مبتلابه اوتیسم، در ارتباطات کلامی و غیر کلامی، تعاملات اجتماعی و فعالیتهای مربوط به بازی، مشکل دارند .این اختلال، ارتباط بادیگران و دنیای خارج را برای آنان دشوار میسازد .در بعضی موارد، رفتارهای خود آزاردهنده و پرخاشگری نیز دیده میشود .دراین افراد، حرکات تکراری )دست زدن، پریدن (و پاسخهای غیرمعمول به افراد، دلبستگی به اشیاء یا مقاومت در مقابل تغییر نیزدیده میشود .ممکن است در حواس پنجگانه )بینایی، شنوایی، بساوایی، بویایی و چشایی (نیز حساسیت های غیرمعمول دیده شود .هسته مرکزی اختلال در اوتیسم، اختلال در ارتباط است .از هر 60 تا 70 تولد زنده در دنیا، یک نفر مبتلا به اوتیسم است.کارشناسان، زندگی ماشینی و عوامل ناشی از آن مانند استرس را در سیر صعودی ابتلا به این بیماری دخیل میدانند.نتیجه یک مطالعه نشان میدهد زنان دارای اضافه وزن زیاد و مبتلا به دیابت، در صورتی که باردار شوند، بیش از مادران سالم با احتمال تولدنوزاد اوتیستیک روبرو خواهند بود .اختلال طیف اوتیسم اختلال پیچیده عصب تحولی است که عملکردهای مختلف فرد مبتلا راتحت تأثیر قرار می دهد، روی آوردهای مداخله ای مختلف برای کمک به این گروه از افراد مورد استفاده قرار گرفته است .هدف پژوهش حاضر، مطالعه مروری نظامند توانبخشی اختلال طیف اوتیسم از طریق فناوری کمکی است.روش :در این پژوهش، با استفاده از کلیدواژه های تخصصی فناوری کمکی، فناوری آموزشی، و فناوری یادگیری در حوزه اختلال طیف اوتیسم و جستجوی آنها در پایگاه های اطلاعات پژوهشی تخصصی ایران و جهان در بین سالهای 1993-2017، یافتهها و اطلاعات مورد نظر جهت دستیابی به هدف پژوهش مورد واکاوی قرار گرفت.یافته ها :طرح های تک آزمودنی )با 48 درصد (بیشترین فراوانی را در بین انواع مطالعات دارند .از بین 48 مقاله پژوهشی انتخاب شده، بیشتر پژوهش های انجام شده در ارتباط با کاربرد فناوری کمکی برای بهبود هر یک از مهارت های شناختی،رفتاری، و اجتماعی افراد دارای اختلال طیف اوتیسم هستند هر کدام با فراوانی 11.از بین فناوری های به کار برده شده،استفاده از نرم افزارهای آموزشی در اختلال طیف اوتیسم از بیشترین فراوانی )با فراوانی 17 (برخوردار بودند .مراکز استثنایی، واستفاده ترکیبی از چندین موقعیت کار آموزی با فراوانی مجموع 33 پژوهش، پرکاربردترین موقعیت های کار آموزی هستند .به علاوه، سنجش انفرادی شده آزمودنی ها، مشارکت خانواده، و پشتیبانی مداوم به ترتیب در 25، 21، و 16 پژوهش مورد توجه قرارگرفتند .نتایج بیشتر پژوهش های انجام شده حکایت از اثربخشی مثبت فناوری کمکی در اختلال طیف اوتیسم دارند.نتیجه گیری :نقش جبرانی برای توانبخشی ناتوانی از طریق فناوری کمکی مانند استفاده از دستگاه های تی دی سی اس ، تی ام اس، نوروفیدبک ، الگودهی ویدئویی، واقعیت مجازی، سیستم ارتباطی تبادل تصویر، و روبات انسان نما، عامل اصلی در تبیین استفاده از جایگاه فناوری کمکی برای اختلال طیف اوتیسم است .بر اساس نتایج مطالعات مختلف انجام شده، باید توجه داشت که طراحی برنامه های فناوری کمکی در حوزه های ناتوانی های تحولی و ارزیابی اثربخشی آن بر روی گروه افراد دارای اختلال طیف اوتیسم در ایران ضروری است .

کلیدواژه ها:

فناوری کمکی ، تی دی سی اس ، ام تی اس ، اختلال طیف اتیسم ، مطالعه مروری نظامند