فاکتورهای حس تعلق به مکان در محلات مسکونی

روان شناسی محیطی به مطالعه رفتارهای انسان در رابطه با سکونتگاه یا محیط کالبدی پیرامونش می پردازد. محله قدیمی ترین و شناخته شده ترین بخش از تقسیمات شهری محسوب می شود که تأمین کننده زندگی نیمه عمومی ساکنین شهر می باشد. حس های مختلف، یک مکان را که قسمتی از محیط هستند بیان می کنند و همین باعث شناخت عمیق تری نسبت به طبیعت می شود. مکان بخشی از فضای ساخته شده یا فضای طبیعی است که نتیجه ی روابط متقابل میان سه عامل رفتار انسانی، معانی و مفاهیم و مشخصات کالبدی است. حس مکان یک حس تک بعدی نیست بلکه حسی چند بعدی است که معنایی نزدیک به روح مکان دارد. دلبستگی به مکان پاسخ به یک نیاز بنیادی است که حس تعلق را در فرد ایجاد می کند. مفاهیمی چون حس مکان، حس تعلق به مکان، دلبستگی به مکان و غیره مفاهیم نزدیک به هم هستند که برخی از محققین آن ها را سطوح مختلف تعامل انسان با مکان و برخی یکسان شمرده اند. حس تعلق به معنای پیوندی محکم و عاملی تاثیرگذار میان مردم و مکان با اجزا تشکیل دهنده آن است و سبب گسترش عمق ارتباط و تعامل فرد با محیط می گردد و با گذر زمان عمق و گسترش بیشتری می یابد. این مقاله بصورت کیفی و توصیفی است که مستخرج از مطالعات کتابخانه ای و پژوهش های پیشین است. هدف این پژوهش توجه به فاکتورهای حس تعلق به مکان در محلات مسکونی است و با بررسی عوامل شکل دهنده حس تعلق به مکان متوجه می شویم که سه در سه دسته اساسی قابل ارایه است: تعلق اجتماعی، تعلق کالبدی به مکان و شناخت فردی نسبت به مکان. حس تعلق در محله هایی که در بافت قدیمی تر شهر قرار دارد، عمق بیشتری دارد.

کلیدواژه ها:

روان شناسی محیطی ، محله ، مکان ، حس تعلق