باززنده سازی آثار معماری سنتی و تاریخی ایران، استان البرز نمونه موردی(برج میدانک، در بخش آسارا، جاده چالوس کرج)

آثار تاریخی و سنتی معماری در هر جامعه ای که باشند، نشان از قدمت، فرهنگ و تاریخ آن منطقه هستند که با پژوهش در آنها میتوان فهمید که چه در تاریخ گذشته. باززنده سازی و احیاء(مرمت) از جمله فعالیت هایی هستند که به پژوهش و بررسی در این زمینه ها میپردازند تا علاوه بر روشن ساختن تاریخ، امکان استفاده مجدد از بنا و بازدید از آنرا فراهم آورند؛ زیرا بناهای تاریخی تنها شواهد به جای مانده از تاریخ هستند که به ما از گذشته میگویند پس بنابراین باستان شناسان با همکاری معماران و مرمتگران میتوانند به یافته های ارزشمندی از تاریخ، نحوه ی زندگی، تکنیک های ساخت و ساز و غیره دست پیدا کنند. این نکته ضروری است که باید در نگهداری و باززنده سازی اینگونه بنا ها کوشید و هرچه سریعتر آنهارا به چرخه صنعت(نظیر جذب توریست) برگرداند. هدف از نگارش این مقاله، بررسی کارهای انجام شده و ارائه راهکارهایی دیگر برای مرمت و نگهداری برج میدانک و همچنین معرفی بنای برج میدانک بوده که بنای آرامگاهی واقع در کیلومتر 55 جاده چالوس که یکی از زیباترین جاذبه های گردشگری استان البرز است و مورد بی توجهی مطلق مسئولین قرار گرفته است. این برج متعلق به دوره تیموریان با الحاقاتی در دروره قاجار است که دارای ویژگی های معماری خاصی نظیر فیل پوش زیر گنبد، گنبد رک دوپوسته، تزیینات قوسی شکل و غیره است. در این مقاله از روش کتابخانه ای و میدانی و بازدید حضوری بنا جهت جمع آوری مطالب استفاده شده و طبق یافته های پژوهش صورت گرفته بنا دچار ویرانی هایی شده که از عوامل آنها میتوان به رطوبت، رشد گیاهان، عوامل انسانی، تغییرات آب و هوایی و غیره اشاره کرد. البته بعضی از این ویرانی ها با استفاده از ترفند های مرمتی احیاء شده اند اما متأسفانه برخی دیگر نقاط بنا همچنان فروریخته باقی مانده اند که نتیجه حاصل از این پژوهش این بود که با شناخت دیگر آسیب ها بتوانیم از تخریب بیشتر بنا جلوگیری کنیم و هرچه زودتر به مرمت بنا با استفاده از روش های نوین مرمتی بپردازیم.

کلیدواژه ها:

معماری ، باززنده سازی ، مرمت ، احیا ، آسیب شناسی ، برج میدانک