سید مصطفی طباطبایی امیری - کارشناس ارشد آبیاری و زهکشی مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان قم
نیاز علی ابراهیمی پاک - دکترای آبیاری و زهکشی_عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات خاک و آب

کمبود نزولات اسمانی و عدم توزیع مناسب زمانی و مکانی بارشها و بروز خشکسالی ها ی متعدد در سالهای اخیر ضرورت استفاده از روشهای ابیاری تحت فشار را بیش از پیش اشکار می سازد با عنایت به اینکه سیستم ابیاری تحت فشار مانند هر فناوری دیگر ممکن است مسائل و مشکلاتی برای بهره برداران بوجود اورد که سبب رها کردن و استفاده ناکارامد از این سیستم می شود لذا پژوهشی که یکی از اهداف ان ارزیابی روند توسعه سیستمهای ابیاری تحت فشار بود در استان قم انجام گرفت. این پژوهش از تیرماه 1384 در هفت مرکز خدمات جهاد کشاورزی استان قم حومه، جعفراباد، خلجستان ، کهک، قاهان، قمرود و قنوات به مدت دوسال انجام ی افت. ا زجامعه اماری مورد مطالعه که شامل 250 طرح ابیاری تحت فشار بود به کمک جددول مورگان تعداد 60 نمونه به روش نمونه گیری غیراحتمالی سهمیه ای و هدفمند انتخاب شد که ابزار جمع اوری داده ها شامل پرسشنامه ، مصاحبه و مشاهده بوده است. نتایج بررسی نشان میدهد در دو دهه مورد بررسی یعنی 70-80 و 80-84 اغلب پروژه هایی که با شکست مواجه شده اند جزء دهه اول بوده که کمبود نیروی متخصص در استان عدم اشنایی کشاورزان با سیستم ها و پایین بودن سطح اگاهی و اطلاعات فنی نظارت ضعیف بر عملکرد دستگاههای مشاور طراح و مجری عدم وجودمرکز استاندارد خاص ابیاری تحت فشار و کیفیت نامطلوب وسایل سیستم از قبیل : لوله ها و اتصالات و پمپ و ... دانست . این مقاله در راستای ارزیابی روند توسعه ابیاری تحت فشار نگارش شده است.

سیستم های ابیاری تحت فشار، ابیاری بارانی، ابیاری قطره ای، راندمان کارامدی، مدیریت مزرعه، شرکت طراح، شرکت پیمانکار، لوازم و وسایل ابیاری