شمارش واژگانی شاخصه های الگوی توانمندسازی در قرآن کریم

بدون تردید، توانمندسازی از آن دسته از مفاهیمی است صاحب نظران در خصوص آن و کیفیت زندگی مبنتی بر فرهنگ آن، نظرات گوناگون و گاها متناقضی دارند. این مقاله با توجه به آیات قرآن کریم، به تببین مفهوم توانمندسازی و کارآفرینی سپس به تقسیم بندی مصداق آن در قرآن کریم می پردازد. در این مقاله ابتدا مفهوم توانمندسازی با تکیه بر روحیه کارآفرینی، خلق ارزش و ایجاد ثروت از منظر قرآن و همجنین علوم نوین تبیین می گردد و سپس ویژگی های کارآفرین از منظر علم جدید و قرآن کریم مقایسه می گردد. تحلیل شمارش واژگانی ویژگی ها در تعاریف مختلف علوم انسانی از کارآفرینی مبین تاکید بر ویژگی های خلاقیت (Creativity)، ریسکپذیری (Risk taking)، بسیج منابع و متعادل کننده (Management, coordinator, coaching) دارد. این ویژگی های اصلی به همراه چهار ویژگی مهم قرآنی دیگر یعنی مسئولیت پذیری و اعتماد به نفس (Responsibility & Self-confidence)، کوششگری Hard working)) و ارزش آفرینی (Value creation) و خوداتکایی (Independence) از منظر قرآن کریم پژوهش گردیدند. پس از آن، نگرش قرآنی در الگو توانمندسازی در حوزه های مختلف آموزش و پرورش، دینی، امور قضایی و امنیتی، کشاورزی، باغداری، دامپروری و زنبورداری، تجارت و اجاره، صنعت، گردشگری، و زنان به تفکیک بیان می گردد . این مقاله به بکارگیری مفاهیم و الگوها قرآنی را به عنوان راهنمایی برای توسعه الگوی توانمندسازی پیشنهاد می کند. توکل به خدا و اقدام، ایجاد محصول/خدمت نو با درک حقیقت موجود (نیاز جامعه)، مسابقه در نیکی ها، مشورت و عدالت در کارها، تقویت اراده، تصمیم و اقدام، کوشش فراوان و توجه به اصل معاد و بازگشت به خدا در خلق ارزشها از نکات موثر در موفقیت الگوی توانمندسازی از منظر قرآن است که باید در روش علوم انسانی بدان اهمیت بیشتری داده شود.

کلیدواژه ها:

توانمندسازی ، سیستم های قرآن کریم ، کارآفرینی ، قرآن کریم ، کمی سازی کیفیات ، قرآن کاوی رایانشی