معیارهای استاد مطهری ( ره ) در نقد احادیث جعلی

استاد شهید مرتضی مطهری (ره) از اندیشمندان معاصر است که در بسیاری از زمینه های علوم اسلامی دارای آثا قابل توجه و اثر گذار است. هر چند ایشان اثر حدیثی مستقل نداشته و به عنوان یک محدث مشهور نیست اما نکته سنجی های حدیثی و دقت های او در این عرصه قابل تامل و توجه است. اثر گذاری مطهری در اندیشمندان پس از خود و جایگاه آثار او در متون دینی معاصر نیز بیانگر اهمیت و ضرورت بررسی دیدگاه های حدیثی ایشان است. استاد مطهری (ره) ضمن آثار و بیانات خود در مواجهه با روایات، شیوهای نقادانه و نکتهبین دارند و بدور از تعصّب و سلیقه شخصی به نقد و بررسی روایت پرداخته وهمچون محدّثی متبحّر گاه با تحلیل محتوای حدیث و گاه با توجه به سند و راویان آن، حدیث را به چالش کشانده و در برخی موارد به جعلی بودن حدیث حکم کرده است. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و باتمرکز بر آثار استاد مطهری (ره) می کوشد تا معیارهای ایشان در نقد روایات همچون را به بحث نشیند. نتیجه پژوهش نشان می دهد ؛ مخالفت با نص قرآن، ناسازگاری با سنت و سیره معصومین علیهم السلام، ناسازگاری با عقل و بدیهیات عقلی، عدم تطابق با تاریخ قطعی و ضعف سند و محتوای روایت مهمترین معیارهای جعلی حدیث از نظر ایشان است. استاد مطهری (ره) با تکیه بر این معیارها به نقد روایاتی همچون: رؤیت خداوند در قیامت، مطلاق بودن امام مجتبی علیهالسلام و روایت علیکم بدین العجائز پرداخته است.

کلیدواژه ها:

معیارهای جعل حدیث ، علامه مطهری (ره) ، مخالفت با قرآن ، مخالفت با عقل