محمدباقر موحدی مهرآبادی - استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور قم

بازخوانی، بررسی و تحلیل متون کهن فارسی، به جهت غنای معنوی آنها، با رویکردهای معناگرایانه عمری دراز دارد؛ اما بازخوانی متون نثر معاصر فارسی با همین رویکرد، بسیار نوپاست. کاتارسیس یا پالایش روح که یکی از رویکردهای معنادرمانی است، اگر چه قدمتی دوهزار ساله و حتی بیشتر دارد، اما با گذر زمان دچار تحول و بسط معنایی و مفهومی گشته و مولفه های نوینی به آن افزوده شده است. این مقاله نخست،به اختصار، به سیر معنایی کاتارسیس در تاریخ ادبیات می پردازد و در ادامه با مطالعه موردی دو داستان کوتاه معاصر فارسی »داش آکل« و »درویش باباکوهی آرام مرد«، به شرح و تفسیر و تحلیل مولفه های کاتارسیس در این دو اثر می پردازد. هدف از پژوهش حاضر، نشان دادن پایایی و نیز پویایی مفهوم کاتارسیس در ادبیات داستانی معاصر ایران است. روش پژوهش حاضر، کتابخانه ای و با رویکرد توصیفی-تحلیلی است.

ادبیات داستانی، معنویت، کاتارسیس، فتوت و تصوف.