داود قهرمانی - مرکز آموزش شهید مدنی ناجا

از مهم ترین مسایل اخلاقی و سنت های فرهنگی در جامعه قاعده انصاف و عدالت در احکام زندگی است. چگونه میتوانیم به قواعد و اصولی دست پیدا کنیم که بدون ضرورت توسّل به اجبار در افراد اجتماع الزام ایجاد نماید. و افراد به واسطه ارزشی و احترامی که برای آن قائل هستند خود را ملزم به اجرای آنها بدانند. ناگفته پیداست که هر چه قوانین بیشتر در انطباق با عدالت واقعی وملهم از اصول منصفانه باشد، سازگاری بیشتری با طبیعت انسانها پیدا خواهد کرد، و هر چه امکان دستیابی و استناد به این اصول بیشتر باشد، مجرای اتخاذ تصمیم برای دادرسی بیشتر مهیا خواهد شد، لزوما0 قدرت انطباق قانون را با اوضاع و احوال حادث و غیر قابل پیشبینی هموارتر خواهند ساخت. در نهایت اگر معتقد به این نکته باشیم که، بیعدالتی زخمی است که هرگز التیام نمیپذیرد، بر آن خواهیم شد که قوانین خود را با انصاف همگام سازیم و تعبیر لازم را برای اعمال آن مهیا گردانیم. بر این اساس بحث را به چهار موضوع اختصاص داده که به شرح ذیل خواهد بود: -1 تعریف عدالت -2 تعریف انصاف -3 بررسی مفاهیم عدالت و انصاف از دیدگاه اندیشمندان و تفاوت آنها با یکدیگر، -4 جایگاه آن در حقوق خصوصی ایران و فقه امامیه.

عدالت، انصاف، دادرسی عادلانه، منابع انصاف، جایگاه آن در فقه امامیه و حقوق خصوصی ایران.