مقایسه ساقاب درختان راش و پیسه آ در جنگل های هیرکانی (پژوهش موردی: جنگل های سیاهکل)

یکی از مباحث مهم در اکوهیدرولوژی جنگل، توزیع اجزای باران در هنگام تماس با پوشش گیاهی است که به سه بخش ساقاب، تاج بارش و ساقاب تقسیم می شود. از این سه جز، ساقاب کمتر در مطالعات داخل کشور مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است و در بیشتر مطالعات از اندازهگیری آن صرف نظر شده است. ساقاب بخشی از باران است که از طریق تنه به سمت پایین درختان جریان یافته و سپس به پوشش کف جنگل می رسد. بنابراین هدف از این پژوهش بررسی مقدار ساقاب در دو توده راش Fagus orientalis و پیسه آ Picea abies در بخش هفت شنرود جنگل های سیاهکل گیلان در دوره یکساله بود. در این پژوهش، 75 رخداد باران جمع آوری شد که متوسط بارندگی 8/1 میلی متر اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که میانگین مقادیر ساقاب در دو توده راش و پیسه آ به ترتیب 10/1 و 4/6 درصد از هر رخداد باران بدست آمد. مقایسه میانگین ساقاب با استفاده از آزمون تی غیرجفتی نشان داد که میانگین ساقاب در جنگل راش به صورت معنی داری بیشتر از توده پیسه آ بدست آمد. بین ساقاب و باران در هر دو توده راش و پیسه آ، همبستگی مثبت و لگاریتمی معنی داری وجود دارد. در یک جمع بندی میتوان بیان کرد که سهم چشمگیری از بارش سالانه در جنگل های معتدله خزری توسط ساقاب به پوشش کف جنگل می رسد. بنابراین نیاز است در معادلات مربوط به چرخه هیدرولوژی جنگل، مقادیر ساقاب نیز وارد گردد و چشم پوشی از آن، سبب بیش برآوردی مقدارباران ربایی و باران رسیده به پوشش کف جنگل خواهد شد.

کلیدواژه ها:

اکوهیدرولوژی جنگل ، توزیع اجزای باران ، جنگل های معتدله ، گیلان.