مدل ارتقا تاب آوری روانی یک سازمان مورد مطالعه با رویکرد تربیت معنوی اسلامی

زمینه و هدف: هدف از تحقیق حاضر کشف احصاء عوامل ارتقاء تاب آوری روانی کارکنان یک سازمان مورد مطالعه با محوریت ارزشهای تربیتی اسلامی به منظور ارتقاء آمادگی عملیاتی میباشد.روشها: راهبرد روش شناختی مورد استفاده، اقدام پژوهی و جامعه مورد مطالعه، کارکنان یکی از مراکز عملیاتی سازمان مورد مطالعه میباشد. برای احصاء مشکل موجود از مرور ادبیات تحقیق، مشاهدات میدانی و داده های کمی مربوط به سوابق سازمانی استفاده گردید. ابزار گرداوری داده ها در فرایند اقدامپژوهی مشاهدات میدانی مستقیم و مصاحبه با کارکنان می باشد و به منظور تحلیل محتوای کیفی داده ها از روش کدگذاری با هدف کشف و احصاء مقوله ها استفاده گردید.یافته ها: نتایج حاکی از آن است که عامل دیده شدن (سازمانی و فردی) با ابزار رسانه از طریق ارزش آفرینی فردی و سازمانی، الگوی مدیری پرشور و حماسی محور و گسترش تجربیات عاطفی مثبت باعث افزایش احساس انرژی کارکنان از کار می شوند. انرزی مثبت کارکنان نیز نقشی چشمگیر در پیشگیری از ابتلای کارکنان به استرس ایفا می کند. همچنین معنویت گرایی و اجرای برنامه های ورزشی و تفریحی جمعی همچون پیاده روی و کوهنوردی، کارکنان را از فضای کاری خسته کننده روزمره که بار روانی و عصبیت شغلی برای آنها دارد، جدا کرده، به فضای فرحبخش و رهاییبخش ذهن و افکار وارد میکند. رجوع به معنویت دینی، محیط سازمان را از محرکهای استرس زا دور می سازد و امکان رهایی از بند خویشتن،ترویج نوع دوستی و سایر پیام های آرامش بخش خداوند متعال را برای کارکنان فراهم میسازد. همچنین علاوه بر عوامل محیطی یاد شده، نتایج حاکی از آنست که عواملی چون انعطاف پذیری ذهنی و در لحظه بودن، رهایی فکری و هوش هیجانی، از طریق بهبود مهارت خودمدیریتی عوامل استرس زا بر ارتقا تاب آوری روانی کارکنان موثر می باشد.نتیجه گیری: دو مقوله کلیدی در تربیت کارکنان تاب آور عبارتند از: عوامل درون فردی رهایی فکری، انعطاف پذیری، آگاهی ذهنی و هوش هیجانی و عوامل بیرونی شامل مهندسی تجربیات عاطفی مثبت(جو خدمتی مثبت)، الگوهای شخصیتی حماسه ساز و دیده شدن در سازمان و جامعه( با بهره گیری از ابزار رسانه های جمعی) که بر عهده سازمان است.

کلیدواژه ها:

استرس ، تاب آوری ، اقدام پژوهی.