بررسی علل بی‌انگیزگی دانشجویان مهندسی

در سال‌های اخیر، گزارش‌های متعددی از گسترش بی‌انگیزگی دانشجویان مهندسی از سوی استادان دانشگاه‌های مختلف ارائه شده است. علل این بی‌انگیزگی‌ها چیست و چگونه می‌توان انگیزه دانشجویان را افزایش داد؟ عوامل اثرگذار بر انگیزه می‌توانند درونی یا بیرونی باشند. خاستگاه انگیزه درونی، همچنان که از نام آن پیداست، درون فرد است؛ در مقابل، کانون انگیزه بیرونی در محیط فرد قرار دارد و به‌عنوان یک عاملی خارجی وی را به انجام دادن کاری خاص ترغیب می‌کند. نظر به آنکه انگیزه عاملی اثرگذار بر یادگیری و عملکرد دانشجویان در کلاس است، شناسایی عوامل ایجادکنندۀ بی‌انگیزگی و کوشش برای برطرف کردن آنها، در موفقیت یادگیری و افزایش کیفیت آموزش نقش چشمگیری خواهد داشت. بدین منظور، یک نظرسنجی دو مرحله‌ای از دانشجویان مهندسی دانشکده‌های فنی دانشگاه تهران صورت گرفت و عوامل دارای بیشترین و کمترین تأثیر در بی‌انگیزگی دانشجویان شناسایی شد. پس از آن، به‌منظور سنجش اعتبار یافته‌های این بررسی، نظرسنجی مشابهی در دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی صورت گرفت که آن‌هم نتایجی مشابه با نظرسنجی قبلی به‌دست داد. عوامل اثرگذار بر بی‌انگیزگی، منشأ درون‌دانشگاهی (برنامه درسی، آموزشگران و محیط آموزشی)، بیرونی و اجتماعی دارند. از میان 27 عامل اثرگذار بررسی شده، خشک و تئوریک بودن دروس، کم بودن فعالیت‌های عملی و مهارتی و برآورده نشدن انتظارات در دانشگاه اثرگذارترین عوامل درون‌دانشگاهی در رشد بی‌انگیزگی دانشجویان مهندسی در دو دانشگاه مورد بررسی شناسایی شدند.

کلیدواژه ها:

بی‌انگیزگی ، دانشجویان مهندسی ، انگیزه درونی ، انگیزه بیرونی ، عوامل درون‌دانشگاهی ، عوامل بیرون‌دانشگاهی ، دانشکده‌های فنی دانشگاه تهران ، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی ، ایران