تحلیل انتقادی احادیث مهریه معنوی حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها)
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: دوفصلنامه مطالعات قرآن و حدیث، دوره: 14، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_QHS-14-1_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 558
نویسندگان
استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه حضرت معصومه(سلام الله علیها)، قم، ایران
چکیده
در برخی روایات شیعی برای حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) علیرغم بیان مهریه متعارف و مادی، «مهریهای معنوی» در نظر گرفته شده که بیانگر گونهای از مهریهای هبهای از سوی خداوند است. بخشی از دنیا و بخشی از آبهای دریاها و رودها در زمره این «صداق معنوی» نیز قرار گرفتهاند. قدر متیقّن روایات و مجموعه قرائن نشان میدهد که این هبه و هدیه، چنانکه عرف به زوجین میبخشد و امری رایج تلقی میشود، قابل پذیرش است، اما در مفاد این مهریة هبه شده از سوی خداوند به ایشان مناقشه است. لذا توجیه این احادیث به «مهریه معنوی» را نیز برنمیتابد. برآیند تحقیق پیشرو حاکی از آن است که این احادیث با محتوای مزبور در کتابهایی چون کافی و الهدایةالکبری به عنوان کتابهایی شاخص در نقل این احادیث، ضمن منقبتخواهی برای مقام حضرت فاطمه(سلام الله علیها) و ضعف موجود به خاطر وجود راویان غالی و نیز تعارض مستقر و یا تناقضات، از نظر فقهی صحیح به نظر نمیرسند. ضمن اینکه میتوان بنمایههای آن را در اسرائیلیاتی در منابع سنّی از قول کعبالأحبار و دیگر همگنانش یافت که به برخی از رودها و دریاها فضیلتی دوچندان بخشیدهاند. این مقاله با رویکردی تحلیلی ـ انتقادی میکوشد تا سند و تمام طرق آن را در منابع شیعی در سنجه نقد نهد و در تلاش است با کاوش در دیگر مصادر و یافتن بسامد و گونههای حدیثی و تاریخی، آنها را مورد تحلیل و ارزیابی قرار دهد.کلیدواژه ها
نقد حدیث, حضرت زهرا(سلام الله علیها), مهریه, مهریه معنوی, اضطراب متناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.