نشانه های جمع گرایی در غزل سعدی

مضامین عاشقانۀ غزل، اغلب مربوط به عاشق و معشوق است و به­ندرت مضامینی دربارۀ رقیب دیده می­شود. مهم­ترین مضامین غزل عاشقانه، توصیف عشق، احوال عاشق، وصف معشوقِ خوب­رو و ممانعت­ها و آزارهای رقیب است، اما در غزل­های عاشقانه، خبری از مردم نیست یا حضور­شان بسیار نادر است. در غزل سعدی مضامینی مشاهده می­شود که در آن مردم حضور دارند، اما این مضامین در غزل دیگر شاعران، به­ندرت دیده می­شود. یکی از پرسش­های مهم در بررسی شعر این است که چرا یک مضمون در شعر سخنوری کاربرد فراوان یافته­است و علّت آن در کدام یک از مقوله­های زبانی، روانی، اجتماعی، فرهنگی و غیر آن باید جست­وجو شود؟ در این تحقیق با روش تحلیلی- توصیفی، برخی ازمضامین و معانی غزل سعدی، بررسی می­گردد تا معلوم گردد که دیدگاه جمع­گرایانۀ سعدی، در آفرینش برخی مضامین مؤثر بوده است. بررسی غزل­های سعدی نشان داد که مضمون­های متعدّد دربارۀ اقوام، عوام، خویشان، همسایگان، ساربان و ورود و حضور معشوق در کوی و برزن و بازار و صحرا، از نشانه­های توجه سعدی به مردم و اجتماع است.  

کلیدواژه ها:

غزل ، سعدی ، جمع گرایی ، مضمون