حمیده زینالی - کارشناسی ارشد مهندسی معماری، دانشگاه پیام نور تهران، ایران

حس آرامش يكي از مهمترين نيازهاي انسان در طول تاريخ و هدف بخش بزرگي از تلاش هاي او بوده است. القاي حسآرامش فقط با نگاه معمارانه تامين نمي شود و نيازمند نگاهي ژرف تر به ابعاد روانشناسي آن مي باشد. يكي از جنبه هايرواني القا كننده آرامش، احساس امنيت كاربران فضاها بوده كه اهميت تامين امنيت در معماري را دو چندان مي كند.موضوعي كه اين پژوهش بر آن تاكيد دارد پدافند غير عامل مي باشد. پدافند غير عامل به مجموعه اقدامات غير مسلحانهاي گفته مي شود كه موجب افزايش بازدارندگي، كاهش آسيب پذيري، تداوم فعاليت هاي ضروري، ارتقاء پايداري و تسهيلمديريت بحران در مقابل تهديدها ( طبيعي و انساني) و به ويژه اقدامات نظامي دشمن مي گردد. در حال حاضر بزرگترينتهديدهاي بناهاي مسكوني برخي حوادث طبيعي چون سيل و زلزله هستند. در روند اين پژوهش مهمترين مساله اي كهدر نظر گرفته مي شود، اهميت توجه به سلامت جسمي و روحي انسان است كه چنانكه عنوان شد اين مهم از رعايت دونياز تامين شرايط آسايش و القاي حس آرامش حاصل مي شود. در اين پژوهش، در گام نخست تعريف جامع و كاملي ازدفاع غير عامل و جنبه هاي آن ارائه خواهد شد و سپس تبعات ناديده گرفته شدن اصول آن در معماري با نگاهي به فجايعپيش آمده پس از حوادث طبيعي چون سيل و زلزله مورد توجه قرار خواهد گرفت. از سوي ديگر، در اين پژوهش راهكارهايعملي و معمارانه ايجاد امنيت براي ساكنين و كاربران بناها كه امروزه مورد توجه قرار گرفته اند شرح داده خواهند شد ونمونه هاي استفاده از اين راهكارها در نمونه هاي داخلي و خارجي بررسي مي گردند. در نهايت مجموعه مسكوني ساختهشده اي از منظر رعايت كردن اصول معماري امن و برطرف كردن غالب نياز هاي انسان امروزي تحليل مي شود و با نگاهيارزشي به صيانت انساني از بلاهاي طبيعي و انساني با تاكيد بر پدافند غير عامل بررسي شده و كاستي هاي اين پروژه جهتبرطرف شدن در طرح هاي بعدي مشخص مي گردند.

پدافند غیرعامل، ساختمان مسکونی، بلایای طبیعی، فپکو