مطالعه کیفی انگیزه‌های زائران ایرانی شرکت‌کننده در آیین پیاده‌روی زیارت اربعین

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: دو فصلنامه دین و ارتباطات، دوره: 27، شماره: 57
  • کد COI اختصاصی: JR_JRC-27-57_012
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 264
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

یاسر فروغی

دانشجوی دکتری سیاست گذاری فرهنگی دانشگاه خوارزمی

حسین سراج زاده

دانشیار جامعه شناسی دانشگاه خوارزمی

سیدحسین نبوی

استادیار جامعه شناسی دانشگاه خوارزمی

چکیده

آیین پیاده­روی اربعین پدیدۀ مذهبی مهمی در جامعۀ شیعی است که در سال‌های اخیر با افزایش خیره­کنندۀ زائران نگاه جهانیان را به خود معطوف ساخته است. حضور میلیونی زائران ایرانی در این آیین از رویدادهایی کم­سابقه­ای است که بزرگ­ترین مسافرت جمعی ایرانیان به خارج از کشور را رقم‌زده است. زائران ایرانی شرکت­کننده در این آیین با دلایل و انگیزه­هایی مختلف قدم در سفری مشقت­بار می­گذارند و بیش از 80 کیلومتر را با پای پیاده طی می­کنند. این مقاله با روشی کیفی و از سنخ مردم­نگاری به مطالعۀ انگیزه­های زائران ایرانی شرکت­کننده در آیین پیاده­روی زیارت اربعین می­پردازد. در این زمینه با انجام مصاحبه­های نیمه‌ساختاریافته با زائران شرکت­کننده و همچنین مشاهده مشارکتی در این آیین به سراغ جهان­های ذهنی و حالات روحی آنان می­رود. یافته­های حاصل از این تحقیق نشان می‌دهد که زائران ایرانی با سه احساس «نیاز»، «تکلیف» و «شور» در دو نوع انگیزه در سطح فردی و اجتماعی به این آیین روی می­آورند. انگیزه­های فردی عموماً انگیزه­هایی از سر نیازند و انگیزه­های اجتماعی، غالباً انگیزه­هایی تکلیفی­اند. احساس شور فصل مشترک همه زائران است. این انگیزه­ها و احساسات در سه سطح جماعت­واره­ خودانگیخته، هنجاری و ایدئولوژیک آیین شکل می­گیرند و زمینۀ ترغیب زائران برای حضور در پیاده­روی اربعین را فراهم می ­کنند.

کلیدواژه ها

آیین, زیارت, پیاده­روی اربعین, انگیزه, مردم­نگاری

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.