حزب کمونیست و مساله "ملیت‌ها "در ایران (۱۳۳۸ه.ق-۱۳۱۱ه.ش)

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: دو فصلنامه جستارهای تاریخی، دوره: 11، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_HISTUDY-11-1_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 427
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید هاشم آقاجری

دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تربیت مدرس

محسن نورمحمد

دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

مساله ملی مفهومی است که مارکسیست‌ها در مواجهه با گسترش موج ناسیونالیسم در قرون ۱۹ آن را مطرح و در ادامه، بخصوص در آستانه انقلاب اکتبر، از آن به عنوان ابزاری در جهت پیشبرد اهداف خود استفاده کردند. در ایران نیز به طور مشخص با تاسیس حزب کمونیست در سال۱۳۳۸ه ق بود که مساله ملی مطرح شد و این حزب در صدد تببین رویکرد خود در قبال آن برآمد. پرسشهای اصلی این پژوهش آن است که چرا مفهومی به نام مساله ملی در ایران مطرح شد؟  مساله ملی چه جایگاهی در راهبرد سیاسی حزب کمونیست ایران داشت؟ این پژوهش با رویکردی تببینی_تفسیری و با روش تحلیل محتوا به بررسی این سوالات می‌پردازد. این پژوهش نتیجه می‌گیرد که مساله ملی پیش از آنکه نمودی واقعی در جامعه ایران داشته باشد، ابزاری بود که حزب کمونیست ایران بتواند در راه جلب حمایت عناصر ناراضی از آن استفاده کند و حزب توجه بیشتری به آن نمی‌کرد. با این وجود حزب مفاهیمی را پایه گذاشت که در ادامه چالش‌های بسیار مهمی برای منافع ملی ایران ایجاد کرد.

کلیدواژه ها

کلید واژه‌ها: حزب کمونیست ایران, مساله ملی, مارکسیسم, ناسیونالیسم

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.