فریناز زرگر - شرکت مهندسین مشاور موننکو ایران

امروزه شاخص بهره وری به عنوان یکی از شاخص های مهم در سازمان ها، جهت ارزیابی و سنجش عملکرد پرسنل و سیستم شناخته می شود. سازمان ها رویکردهای متنوعی جهت محاسبه شاخص بهره وری خود اتخاذ نموده اند و از طریق پایش و ارزیابی دوره ای آن سعی در بهبود اثربخش عملکرد خود در دنیای رقابتی کنونی دارند. بهره وری به عنوان رابطه میان ستانده حاصل از یک سیستم تولید با داده های به کار رفته جهت تولید آن ستانده تعریف می گردد. از طریق این نوع تعریف، محاسبه بهره وری برای واحدهای تولید کننده کالا و یا واحدهای دارای درآمد به سادگی قابل محاسبه خواهد بود. اما محاسبه بهره وری در بخش هایی از سازمان که ارائه دهنده خدمات به واحدهای دیگر هستند و منجر به درآمد مستقیم نمی گردند پیچیده خواهد بود. نمونه ای از این واحدها واحدهای منابع انسانی، IT و برنامه ریزی و سیستم می باشد که محاسبه بهره وری در آنها بدلیل پیچیدگی محاسبه خروجی ها و خدمات ارائه شده و عدم درآمدزایی مستقیم در سازمان، به سادگی قابل محاسبه نمی باشد. همچنین با توجه به اهمیت فاکتور کیفیت در خدمات ارائه شده و میزان رضایت ذینفعان داخلی در این واحدها، لازم است در سنجش بهره وری این واحدها فاکتور رضایت ذینفعان در نظر گرفته شود. در نتیجه در این مقاله رویکردی با استفاده از فاکتورهای اثربخشی و کارایی جهت محاسبه بهره وری واحدهای ستادی ارائه شده است که به تفصیل نحوه محاسبه آن توضیح داده شده است.

بهره وری، ستانده، داده، اثربخشی، کارایی