بررسی و نقد کتاب تاریخ جنون در جامعۀ اسلامی دورۀ میانه
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی، دوره: 20، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_IHCS-20-1_014
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 479
نویسندگان
دکترای تاریخ ایران اسلامی، استادیار گروه ایران شناسی دانشگاه میبد
چکیده
جنون یکی از مسائل مهمِ کم‌تر بررسی‌‌شده در حوزۀ تاریخ اجتماعی و پزشکی جوامع مسلمان در سده‌‌های میانۀ اسلامی است. جنون، تا دو سه دهۀ پیش‌ازاین، بیشتر به‌عنوان یک بیماری روانی موردتوجه پژوهش‌گران تاریخ پزشکی قرار داشت. اما با معرفی رویکردهای جدید اجتماعی به پدیده‌‌های پزشکی به‌‌تدریج شاهد شکل‌‌گیری جریانی پژوهشی هستیم که مسائل و موضوعات پزشکی را ورای مرزهای شناخته‌‌شدۀ دانش پزشکی و در فضایی بینارشته‌‌ای موردبررسی قرار می‌‌دهد و آثاری را در این زمینه تولید کرده است. یکی از معدود آثاری که در همین چهارچوب به‌شکلی گسترده تاریخ جنون را در جوامع اسلامی بررسی و تحلیل کرده کتاب تاریخ جنون در جامعۀ اسلامی دورۀ میانه نوشتۀ مایکل دبلیو. دالس است. او در این کتاب به‌شکلی تفصیلی و از سه منظرِ پزشکی، اجتماعی ـ تاریخی، و حقوقی/ شرعی و با اتکا بر طیف متنوعی از منابع موضوع جنون را دست‌مایۀ پژوهشی درخشان قرار داده است. بااین‌حال، این اثر به‌دلایل مختلف ازجمله رویکرد جزئی‌‌نگر نویسنده، داده‌‌های فراوان دربارۀ جنون، و گرفتارشدن در دام نوعی ره‌یافت شرق‌‌شناسانۀ اروپامحور، که همه‌چیز را به اروپا احاله می‌‌دهد، دچار اشکالاتی محتوایی، به‌‌ویژه تعمیم‌‌های ناروا، شده است.کلیدواژه ها
جنون, سده‌‌های میانۀ اسلامی, پزشکی, جادو, فقه, تصوفاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.