نقدی بر فهرست‌وارة نسخه‌های خطی کیمیا و علوم وابسته در کتاب‌خانه‌های ایران

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی، دوره: 20، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_IHCS-20-1_013
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 397
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی کاوسی رحیم

دکترای تاریخ علم دوره اسلامی، پژوهش گر پژوهشگاه مواد و انرژی، تهران

چکیده

هدف از نگارش مقالۀ حاضر نقد اثری با عنوان فهرست‌وارة نسخه‌‌های خطی کیمیا و علوم وابسته در کتاب‌خانه‌‌های ایران است که زهره مازیار و نسیبه رنجبردار با مقدمه‌‌ای به‌قلم یوسف بیگ‌‌باباپور در سال 1392 به‌چاپ رسانده‌اند. باتوجه‌به ‌این‌که پژوهش در زمینة کیمیا در حوزة تمدنی اسلام و ایران در آغاز راه قرار دارد در نگاه نخست تدوین فهرست‌واره‌‌ای در این زمینه بسیار نویدبخش و مفید به‌نظر می‌‌رسد، فهرست‌واره‌‌ها حلقة واسط بین پژوهش‌گران متون کهن و نسخ خطی هستند و تدوین یک فهرست‌واره اولین گام در مسیر پژوهش‌‌های مبتنی‌بر نسخ خطی است. چنان‌که در بخش نخست مقاله ذکر خواهد شد، تنها امتیاز اثر یادشده همین است. آن‌گاه در بخش دوم این مقاله کاستی‌‌های این فهرست‌واره در شش محور طرح و به‌اختصار بیان شده است. بهره‌بردن انحصاری از فهرست‌وارة دنا بدون ارجاع مناسب به آن، اشتباهات و اغلاط نگارشی فراوان، و فروگذارکردن تعداد قابل‌توجهی از نسخ خطی سه نقص اساسی است که متوجه این اثر است. درمجموع، آن‌چه در این فهرست‌واره آمده نه‌تنها حق مطلب را ادا نکرده است، بلکه به‌زعم نگارندۀ این مقاله پژوهش‌گران این حوزه را دچار تشویش خواهد کرد.

کلیدواژه ها

فهرست‌وارة نسخه‌‌های خطی کیمیا و علوم وابسته در کتاب‌خانه‌‌های ایران, فهرست‌وارۀ دنا, کیمیا, نسخ خطی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.