نقد کتاب پیدایی و زوال سومین شامپانزه: چگونه میراث حیوانیِ ما بر مسیر زندگی‌مان تاثیر گذارده است؟

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی، دوره: 20، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_IHCS-20-2_017
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 408
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حامد وحدتی نسب

دانشیار و مدیرگروه باستان شناسی، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

کتاب پیدایی و زوال سومین شامپانزه: چگونه میراث حیوانی ما بر مسیر زندگی­مان تاثیر گذارده است، اثر جرد دایموند از زمره برترین آثار در پیوند دادن زیست­شناسیِ تطوری و پیچیدگی­های فرهنگی جوامع انسانی است. نویسنده در این اثر کوشیده تا ریشۀ بسیاری از رفتارهای اجتماعی انسانهای امروزین را در زیست­شناسیِ به ارث رسیده از اجداد کهن انسانها جستجو کند و در این امر نیز بسیار موفق بوده است. شاید بتوان تنها نقطه ضعف کتاب را عدم به­روزرسانی مطالب آن دانست، موضوعی که دستمایۀ نگارش نقد پیش رو گردیده است. در این نوشتار تلاش شده تا در مواردی که کشفیات جدیدتر از زمان نگارش کتاب، در تایید برخی موارد مطرح شده از جانب نویسنده نیستند، مطالب بیان و به نوعی کتاب به­روزرسانی گردد. در کتاب، داستان پیدایی و زوال گونۀ انسان به پنج بخش تقسیم می­گردد. بخشهای نخست و دوم کتاب (فصول یک تا هفت) دربرگیرندۀ شواهد استخوانی، ابزارها و ژنهاست –شواهدی که در قامت مدارک باستان‌شناختی و زیستی عرضه می­شود. بخش سوم (فصول هشت تا دوازده) به ویژگی‌های فرهنگی اشاره می­کند که انسان را از جانوران متمایز ساخته است. در دو بخش انتهایی کتاب، نویسنده مروری اجمالی بر خصایص ویرانگر گونۀ انسان داشته‌است و ریشۀ برخی از این ویژگی­ها را در زیست­شناسی کهن انسان ردیابی نموده‌است.

کلیدواژه ها

انسان, تطور, شامپانزه, زیست بوم‌شناسی تطوری, پیچیدگی‌های فرهنگی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.