بررسی و نقد کتاب فرهنگ مصور باستان‌شناسی دوران پیش‌ازتاریخ

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی، دوره: 20، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_IHCS-20-2_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 369
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

کوروش روستایی

استادیار باستان شناسی، پژوهشکده باستان شناسی، پژوهشگاه میراث فرهنگی و صنایع دستی

چکیده

کتاب مورد نقد در این نوشته، جلد دوم از کتاب دو جلدیِ فرهنگ مصور باستان­شناسی دوران پیش ­ازتاریخ (انگلیسی ـ فارسی) است. در این نوشته شیوه­ی به­کاررفته عبارت است از نقد شکلی، ساختاری و به­ویژه محتوایی. در این نوشته با مثال­های متعدد بحث شده که صفت «پیش­ازتاریخ» برای کتاب، عنوانی بی­ربط است. اشتباه­های آشکار و فاحش در اطلاعاتِ ارائه­شده، به­ویژه درباره محوطه­های ایران، به­فراوانی دیده می­شود. یکی از ایرادات جدی کتاب، کهنه­بودن مطالب آن است. هرآنچه از محوطه­های ایرانی می­بینیم، آنهایی است که بیش از چهار دهه پیش پژوهیده شده­اند. در نظر نگرفتن اولویت در انتخاب مدخل­ها یکی از ایرادات مهم کتاب است؛ درحالی­که مدخل­های کم‌ارتباط با باستان­شناسی ایران و خاورنزدیک گاه به­تفصیل بحث شده­اند، مدخل­های مرتبط با باستان­شناسی ایران قویاً نادیده گرفته شده­اند. میزان آگاهی­های اشتباه ــ دست­کم ــ درباره­ی مدخل­های ایرانی آنچنان است که میزان سودمندی این کتاب را برای دانشجویان نه­تنها به حداقل رسانده، بلکه زیان­بار نیز هست. الگوی کلی کتاب به‌شکلی است که گویا کلیت کتاب با گرته­برداری از یکی از نمونه­های خارجی ترجمه و تدوین شده و آنگاه مدخل­های ایرانی، ولی با اطلاعات ناروشن، ناکافی و در بسیاری موارد اشتباه، به آن افزوده شده است.در این نوشته، اطلاعات اشتباه شماری از مدخل­ها با آگاهی­های درست و به­روز توضیح داده شده است.

کلیدواژه ها

نقد باستان‌شناسی, پیش‌ازتاریخ, دانش‌نامه, فرهنگ توصیفی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.