تأمّلی بر دفتر پنجم «شرحِ جامعِ مثنوی معنوی»
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی، دوره: 20، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_IHCS-20-4_012
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 581
نویسندگان
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه قم
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه قم
چکیده
این مقاله به بررسی دفتر پنجمِ «شرح جامع مثنوی معنوی» اختصاص دارد. طبیعتاً نقد و بررسی تمام 4238 بیت این دفتر، بیش از ظرفیت یک مقاله است. از این‌رو در این پژوهش با دسته‌‌‌بندی دلایل اصلی دریافت‌‌‌های موجود در این اثر و آوردن یک یا چند نمونۀ مرتبط با آن، تلاش می‌کنیم تا تصویری مختصر از کاستی‌‌‌های این شرح به تصویر بکشیم. نویسنده در این بررسی، به دو عامل مهم یعنی در نظر گرفتن «بافت موقعیتی ابیات» و «استفاده از نشانه‌‌‌های درون متنی خودِ مثنوی» تکیه کرده‌است. از رهرو همین نقد و بررسی دریافتیم که علی‌‌‌رغم تلاش بسیار زیاد جامعِ محترم، این اثر دارای کاستی‌‌‌های چشمگیری چون: «ارتباط نداشتن معنای بیت با محور عمودیِ ابیات»، «رد کردن توضیحات صحیحِ دیگر شارحین»، «بی‌‌‌ربط بودن توضیحات داخل قلاب با منظور اصلی بیت»، «بی‌‌‌توجهی به ارتباط و نخ نازک میان دو مصراع»، «خوانش نادرست بیت» و... است و وجود همین موارد باعث شده تا معنای ارائه شدۀ برخی از ابیات، با معانی احتمالی دیگر در مثنوی معنوی همخوان نباشد و همچنان جای خالی شرح مناسبی از مثنوی احساس شود.کلیدواژه ها
مثنوی, دفتر پنجم, مولوی, بافت موقعیت, شرح جامعاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.