نقد کتاب فلسفۀ علوم اجتماعی؛ به‌سوی پراگماتیسم

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی، دوره: 20، شماره: 5
  • کد COI اختصاصی: JR_IHCS-20-5_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 219
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهدی حسین زاده یزدی

استادیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران،

سیدمحسن ملاباشی

دانشجوی دکتری دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران

چکیده

پاتریک برت بر این باور است که پراگماتیسم با وجود ظرفیت‌های فراوانی که در گسترۀ فلسفۀ علوم اجتماعی دارد، هنوز جایگاه شایستۀ خود را نیافته است؛ زیرا فیلسوفان علوم اجتماعی آن گونه که باید، به آن توجه نکرده‌اند. او معتقد است می‌توان به‌خوبی از پراگماتیسم در این عرصه بهره برد و به کمک آن، افق‌های تازه‌ای پیش روی علوم اجتماعی گشود. او در کتاب فلسفۀ علوم اجتماعی؛ به‌سوی پراگماتیسم، مبتنی‌ بر نقدهایی که به علوم اجتماعی و فلسفۀ علوم اجتماعی موجود وارد می‌کند، مدعی است یکی از دو هدف اصلی‌اش در این کتاب، بسط رهیافت جدیدی در فلسفۀ علوم اجتماعی به‌کمک پراگماتیسم است. هدف این مقاله بررسی این ادعای اوست؛ اما پیش از نقد محتوایی این اثر، نگاهی گذرا به همۀ فصل‌های کتاب و نقد ساختار و متن ترجمۀ فارسی کتاب ضروری بود. در آخرین گام و در نقد محتوایی و بررسی دقیق مدعای نویسنده به این نتیجه رسید که دستاورد کتاب، فاصلۀ معناداری با ادعای نویسنده دارد و گفته‌های او با آنچه هرمنوتیک‌ها، تفسیرگرایان، ابزارگرایان و پیروان مکتب انتقادی گفته‌اند، تفاوت چندانی ندارد و حرف چندان تازه‌ای به آن‌ها نیفزوده و راه جدیدی پیش پای علوم اجتماعی نگشوده است.

کلیدواژه ها

فلسفۀ علوم اجتماعی, هستی‌شناسی, شناخت‌شناسی, پراگماتیسم, نقد ویرایشی, نقد ساختاری, نقد محتوایی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.