بررسی آیه شریفه «اعتداء» در فقه معاملات؛ تأملی در استنادپذیری

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: دوفصلنامه فقه و اجتهاد، دوره: 2، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_FEGHI-2-3_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 226
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدجواد فاضل لنکرانی

 استاد دروس خارج حوزه علمیه قم و رئیس محترم مرکز فقهی ائمه اطهار

چکیده

مشهور فقیهان در بحث ضمان کالای مثلی و قیمی، بر این باورند که ضمان کالای مثلی به مثل و قیمی به قیمت آن است. از جمله ادلّه‌ای که برای اثبات این دیدگاه به آن استناد شده است، می‌توان به آیه «اعتداء»، اجماع، حدیث «علی الید» و قاعده احترام اشاره کرد. نوشتار حاضر ابتدا به تبیین دیدگاه فقیهان پیرامون استدلال به این آیه درخصوص اثبات نظر مشهور پرداخته و در ادامه به ارزیابی این دیدگاه‌ها خواهد پرداخت. دیدگاه برگزیده درباره آیه شریفه آن است که موضوع این آیه، هیچ ارتباطی به بحث ضمان در کالای مثلی و قیمی نداشته و درباره جهاد می‌باشد؛ همان‌طور که آیات پیشین آن، این مدّعا را به اثبات می‌رساند. اگر بر فرض بپذیریم که این آیه، با بحث مثلی و قیمی ارتباط دارد، تنها بیان‌گر حکم تکلیفی خواهد بود و هیچ ارتباطی به حکم وضعی ضمان ندارد.

کلیدواژه ها

کالای مثلی و قیمی, اعتداء, جهاد, معتدی‌به, کیفیّت اعتداء, تقاصّ, غاصب, حکم وضعی ضمان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.