بازنمایی امر نیمهخودآگاه در روایت از منظر روانکاوانه: بررسی شگرد جریان سیال ذهن در داستان کوتاه «فردا» اثر صادق هدایت
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: مجله ادبیات پارسی معاصر، دوره: 8، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_PARSI-8-2_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 292
نویسندگان
دانشجوی کارشناسی ارشد گروه زبان و ادبیات انگلیسی
استادیار گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشکده زبان و ادبیات، دانشگاه کردستان، سنندج
چکیده
نقدهای اگزیستانسیالیستی و پساساختارگرایانه همواره از رویکردهای پرطرفدار در خوانش آثار صادق هدایت به شمار میروند. برخی از منتقدان نیز با تبیین دلایلی، بر معناباختگی آثار هدایت صحه مینهند که منجر به خوانشی هیچانگارانه از آثار این داستاننویس میگردد. پژوهش حاضر بر آن است با اتخاذ رویکردی روانکاوانه وضعیت ذهنی شخصیتهای داستان کوتاه «فردا» اثر هدایت را در سیر ساحت خودآگاه به نیمهخودآگاه و همچنین بازنمایی امر نیمهخودآگاه و ناخودآگاه را در روایت تشریح کند. در این پژوهش با اتکا بر نقش شگرد تکگویی درونی به مثابۀ شکل ابتدایی جریان سیال ذهن به تحلیل روایت و سبک روایی داستان کوتاه «فردا» پرداخته میشود. هدایت با تبعیت از جنبش نوگرایی، فرمی کاملاً نوآورانه را جایگزین سنّت روایت خطی و واقعگرا در ادبیات معاصر فارسی میکند. از شاخصههای مهم در ادبیات داستانی میتوان به شگردهای نوین روایتی از قبیل تکگویی درونی، جریان سیال ذهن، از همگسیختگی روایت، آمیختگی چندین زاویۀ دید متفاوت و سطوح مختلف زمانی اشاره نمود. داستان کوتاه مذکور که روایت شرح حال کارگر چاپخانهای است که جان خود را در اعتراضات کارگری از دست میدهد نمونۀ بارزی از نخستین تلاشهای نوگرایانه در ادبیات داستانی معاصر فارسی است. روایت مهدی زاغی از حس و حال پیش از وقوع اتفاق و همچنین روایت غلام پس از انتشار خبر کشته شدن مهدی زاغی از همان ابتدا کشمکشی درونی را به نمایش میگذارد که در اواخر داستان به صورت جریان سیال ذهن در ساحت ناخودآگاه غلام خاتمه مییابد.کلیدواژه ها
جریان سیال ذهن, تکگویی درونی, روایت, ناخودآگاه, نیمهخودآگاهاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.