سیدرضا حسینی - استادیار گروه نقاشی، دانشکده هنر، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
فاطمه حیدری - کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.

گسترش برخی مفاهیم آیینی و اسطوره­ای درباره­ی درختان، موجب گره خوردن آنها با معانی و باورهای خاص شده است.از جمله این درختان، درخت سخنگو است که قدمتی طولانی داشته و در هنر اقوام مختلف جهان بخصوص فرهنگ­های شرقی نظیر هند حضوری گسترده دارد.پژوهش حاضر با هدف تحلیل ویژگی­های تصویری و کیفیات بصری نقش درخت سخنگو در نسخه­های فارسی و عربی عجایب­المخلوقات­قزوینی مصور شده در هند و واکاوی وجوه اشتراک و افتراق آنها انجام گرفته است. سوالات پژوهش عبارتند از: 1ـ کیفیات بصری به­کار­رفته در نقش درخت سخنگو در نسخه­های فارسی و عربی عجایب­المخلوقات قزوینی مصور شده در هند کدام­اند؟2ـ وجوه اشتراک و افتراق نقش درخت سخنگو در نسخه­های فارسی و عربی عجایب­المخلوقات قزوینی مصور شده در هند چیست؟ این پژوهش به روش توصیفی­ـ­ تحلیلی بوده و داده­ها با استفاده از منابع کتابخانه­ای گردآوری شده است. جامعه­ی پژوهش شامل11 تصویر از شش نسخه­ی فارسی و عربی عجایب المخلوقات قزوینی است.

نسخه‌های فارسی و عربی. عجایب المخلوقات. زکریای قزوینی. درخت سخنگو, نگارگری