پروین آقازاده - کارشناس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی

ازت سنگ بنای ترکیبات ازته آلی یعنی مواد سفیده ای، بازهای آلی، آنزیم ها، ویتامین ها، کلروفیل ها وغیره می باشد و با وجود اینکه اغلب از مواد معدنی مشتق نمی شود، اما به صورت یون معدنی جذب گیاه می شود. ترکیبات 3و5 ظرفیتی ازت در خاک و گایه دارای اهمیت می باشند. از طریق تبدیل N2 به ترکیبات ازته ورود دائمی این عنصر درگردش مواد انجام گرفته و بدین ترتیب تعادل آن در مقابل ازت از دست رفته حفظ می گردد. ترکیبات مهم ازت در خاک و گیاه بصورت یون نیترات، یون آمونیوم، آمونیاک، بنیان آمین، یون نیتریت ، NO2 , NO, N2O (اکسیدهای ازته) می باشند. جذب ازت از راه ریشه بصورت یونهای No3 یا NH4 بدون هیچگونه تقدمی در جذب یکی از این دو شکل ازت صورت می گیرد. با وجود این برای کاربرد ازت در گیاه بیش از همه NH4 مورد لزوم می باشد لیکن No3 نیز در ریشه به اسانی به NH4 احیا می شود. بر اثر ازت نمو محصول تقلیل می یابد، افزایش طول ساقه ضعیف شده و گل دهی قبل از موقع انجام یافته و تشکل میوه کم میشود. و مقدار مواد سفیده ای و ارزش بیولوژیکی آن کمتر می گردد. بر اثر ازدیاد ازت در گیاه رنگ برگ ها آبی مانند می شود و تاخیر شدید در رسیدن میوه، نقصان استحکام بعلت وحود بافتهای نرم، غیر مقاوم شدن گیاه در مقابل هجوم بیماریها و تجمع آمیدها که موجب نامناسب شدن مزه و نگهداری محصول و یا مصرف آن می شود از علائم ازدیاد ازت به شمار می آیند. (1).