محمد حسن ارجمندی - کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران

تناسب و هماهنگی بین اجزا ء، رمز دوام و بقای هر ساختار منظم و از جمله شعر فارسی است. از این منظر، رعایت یکپارچگی میان عناصر شعر در زمان سرایش آن، ضرورتی است که به خلق شعر خوب و سنجیده (استاندارد) می انجامد. شعری که هم از مفهوم و منطق یکدست و درستی برخوردار است، هم اجزاء آن در جای مناسب و درستی قرار گرفته اند. عنصری که در این پژوه ش از آن با عنوان «همگونی» یاد شده و ناظر بر یکپارچگی عناصر تشکیل دهندة شعر است. برای توضیح و تبیین نقش همگونی عناصر شعر، گام به گام با سرایش و شکل گیری یک غزل همراه می شویم تا با این مثال، نقش و تاثیر زیرشاخه های همگونی بر انسجام و گیرایی شعر روش نتر شود و به این پرس ش پاسخ دهیم که «ایا همگونی عناصر شعر نقش موثری بر گیرایی و رسایی شعر دارد؟» گفتنی است در این پژوهش، هشت زیرشاخه برای همگونی عناصر شعر پیشنهاد شده است که عبارتند از: همگونی موسیقایی، همگونی موضوعی، همگونی ضمیری، همگونی منطقی، همگونی واژگانی، همگونی زمانی، همگونی سبکی و همگونی روایی که هریک با نمونه هایی از کاربرد صحیح و ناصحیح آن توضیح داده شده است. در پایان تاثیر رعایت همگونی عناصر شعر بر گیرایی و رسایی شعر را می توان مثبت قلمداد کرد

همگونی عناصر شعر، وحدت ساختار شعر، یکپارچگی در شعر، همگونی موضوعی، همگونی ضمیری، همگونی منطقی، همگونی واژگانی، همگونی زمانی، همگونی سبکی، همگونی روایی، همگونی موسیقایی.