سیدابوالفضل مسعودیان - دانشیار اقلیم شناسی دانشگاه اصفهان
حسین عساکره - استادیار اقلیم شناسی دانشگاه زنجان
سیدمحمد حسینی - کارشناس ارشد اقلیم شناسی دانشگاه اصفهان

هدف از این پژوهش، رابطه سنجی الگوهای گردشی تراز میانی جو) 500 هکتوپاسکال( با تیپ های همدیدایستگاههای سینوپتیک واقع در سواحل جنوبی دریای خزر است که می تواند دلیل بروز برخی پدیده های اقلیمی همچون خشکسالی و سیلاب را روشن نماید. از این منظر، تغییر اقلیم همان کاهش یا حذف فراوانی یک تیپ همدید به بهای افزایش فراوانی یا ظهور یک تیپ همدید دیگر است. برای نیل به این هدف، روش محیطی به گردشی به عنوان رویکرد اصلی تحقیق حاضر در نظر گرفته شد و از دادههای روزانه هجده متغیر اقلیمی دمای خشک دمای تر، نم سنجی، سرعت و جهت باد در ساعتهای 03 ، 09 ، 15 زولو میانگین بیشینه و کمینه دما و میزان بارش برای هشت ایستگاه همدید در کرانه جنوبی خزر)بابلسر، انزلی، رشت، ساری، لاهیجان، گرگان، نوشهر و رامسر( از 1360/1/1 تا 1383/10/11 استفاده شد در نرم افزار مت لب MATLAB(ماتریس استاندارد شده ای با آرایش55612*18P برای تمام ایستگاهها فراهم گردید که درآن متغیرهای جوی برروی ستون ها و روزها بر روی سطرها قرار دارند. سپس با استفاده از روش ادغام وارد Ward و فاصله اقلیدسی روی این ماتریس تحلیل خوشه ای صورت گرفت و برای هر ایستگاه 5 تیپ هم دید به دست امد.

الگ وهای گردشی، تحلیل خوش های، تیپ ه مدید، ارتفاع ژئوپتانسیل، کرانه جنوبی خزر