قلمرو نفوذ قواعد اخلاقی در قوانین حقوق خصوصی ایران

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: چهارمین کنفرانس بین المللی پژوهشهای دینی، علوم اسلامی، فقه و حقوق در ایران و جهان اسلام
  • کد COI اختصاصی: RICCONF04_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 1050
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

احمد خرمی

چکیده

نقش اخلاق در تدوین قوانین حقوقی، در طی زمان و در تمامی قالبها مشهود است. علیرغم رابطه غیرقابل انکار اخلاق و حقوق،امروزه در حقوق ایران، اخلاق از جایگاه و منزلت مناسب خود برخوردار نمیباشد. اکثر حقوقدانان معاصر اخلاق را در عرض سایر منابع حقوق به حساب نمیآورند و از آن به عنوان منبع مستقلی یاد نمیکنند، در حالی که اخلاق که سرمنشاء آن فطرت و عقل بشراست و دارای ملاکی ذاتی و کلی است از منظر مکان و زمان دارای جامعیت و ثبات بیشتری میباشد.این پژوهش در خصوص قلمرونفوذ قواعد اخلاقی در قوانین حقوق خصوصی ایران نشان میدهد، از آنجا که اخلاق از فطرت درونی بشر نشأت میگیرد، لذا همیشه و همه جا مورد قبول واقع شده و مورد تایید هر فردی که عقل سلیم و وجدان آگاه و بیدار دارد قرار می گیرد. اخلاق را میتوان درقانونگذاری به عنوان یکی از منابع مهم، کارآمد و مفید حقوق، محسوب نمود و موجبات کاهش اختلاف نظرها را در حقوق موضوعه فراهم آورد، چرا که محور اصلی حسن و قبح افعال عدل و ظلم است که ملاکی ذاتی و ثابت برای تعیین ارزش اعمال اختیاری انسان است و سنگ محک این اعمال به شمار می آیند، بنابراین قانونگذار باید به نقش اخلاق برای وضع قوانین در خصوص پیشگیری و پذیرش آسان تر آن از سوی افراد توجه بیشتری نماید.از سوی دیگر هیچ نظام حاکمیتی نمیتواند بصورت کامل، منطبق بر تمامی خواسته ها و امیال جامعه مورد حکومت رفتار نماید و حفظ نظم اجتماع واِعمال حاکمیت، نیازمند اعمال محدودیت است فلذا این دو نوع حقوق، هیچگاه دچار همگرایی مطلق نخواهند گردید و در صورت واگرایی جزئی، افراد جامعه با رفتار خود سعی در اصلاح وتعدیل قوانین و یابعضاً عقیم نمودن آن قوانین خواهند نمود، اما در صورت واگرایی شدید که نتیجه عملی آن، نظامهای خودکامه ودیکتاتوری میباشد، منجر به نقض و عدم اجرای قوانین، نافرمانی مدنی، ناپایداری اجتماعی وبعضاً تغییر نظامهای حقوقی و سیاسی میگردد.

کلیدواژه ها

منابع حقوق، قواعد اخلاقی، حقوق خصوصی، قوانین

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.