علیرضا حسن زاده جزدانی - استادیار، گروه اقتصاد مجتمع آموزش عالی بافت، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

در اقتصاد، ضرورت حضور دولت در اقتصاد از چند جنبه مطرح میشود که میتوان ناکارایی بازار، ارائه کالاهای عمومی، تنظیم انحصار و بازارهای ناقص، برخورد با انحصار طبیعی و اطالعات ناقص و نامتقارن را ازجمله این جنبه ها دانست. دولتها برای تأمین هزینه هایی که در راستای انجام وظایف خود متحمل میشوند نیازمند منابع درآمدی میباشند . مالیات ازجمله این منابع تأمین درآمدی به شمار م یرود. سیاست مالیاتی علاوه بر اهمیتی که در تأمین درآمد دولتها دارد بر رفتار کارگزاران اقتصادی نیز اثرگذار است. خانوارها از جمله این کارگزاران اقتصادی به شمار میروند. هدف اصلی مطالعه حاضر، بررسی رفتار بهینه یابی خانوارها در شرایطی است که مالیات بر مصرف بر آنها وضع شده است. مالیات علاوه بر اینکه همواره ابزار بسیار بااهمیتی در تأمین درآمد دولتها به شمار می آمده است در دستیاب ی به چارچوب صحیح تخصیص منابع، توزیع درآمد و ثبات اقتصادی نیز ابزار مهمی می باشد.اقدام دولت برا ی کسب درآمد مالیاتی دارای اثراتی است که بررسی آنها بیشتر در دوپایه خرد و کالن صورت میگیرد. از منظر اقتصاد خرد، مالیات بر تخصیص منابع تأثیر دارد و همچنین اثرات باز توزیعی آن نیز قابل توجه میباشد. در این راستا در جهت تعیین مالیات بهینه، ادبیات اقتصادی گسترده ای شکل گرفته است. از منظر اقتصاد کالن، بر عرضه )تولید( کل و تقاضای کل تأثیر می گذارد.مدلهای تعادل عمومی پویای تصادف ی، میتوانند به مسائلی مانند تغییرات ساختاری و پیشبینی اثرات تغییرات سیاستی و اینکه «چه میشود اگر» پاسخ دهند و پدیده های اقتصادی را بر پایه مدلها ی ساده شده کالن اقتصادی که از اصول خردی اقتصاد استخراج شده اند را بیان نمایند . در این مطالعه با بهینهسازی رفتار خانوار به ترتیب، تابع تخصیص بهینه مخارج بر روی کاالی داخلی، تابع تخصیص بهینه مخارج بر روی کاالی وارداتی، تابع تقاضای کاالی مصرفی داخلی و تابع تقاضای کاالی مصرف ی وارداتی استخراج شدهاند.

بهینه یابی، خانوار، مالیات بر مصرف، مدل تعادل عمومی پویای تصادفی