موانع توسعه سکونتگاه های کم برخوردار (مطالعه موردی سکونتگاه های کم برخوردار شریف آباد و سهل آباد شیراز)

رشد شهرنشینی در سده گذشته موجب تشکیل سکونتگاه های کم برخوردار شده که در حال حاضر مشکلات جانبی زیادی را برای کشورهای درحالتوسعه به بار آورده است. شهرک ها یا سکونتگاه های کم برخوردار که عمودتا غیررسمی می باشند، پناهگاه میلیون ها نفر ازساکنین کم درآمد و فقیر شهری در کشورهای درحال توسعه هستند. در این مقاله با استفاده از تحلیل توصیفی مبتنی بر بررسی منابع اسنادی ومبانی نظری و همچنین بررسی های میدانی با استفاده از مصاحبه عمیق و تکمیل پرسشنامه، هدف اصلی مقاله که تعیین موانع و عوامل بازدارندهتوسعه سکونتگاه های کم برخوردار و چگونگی رفع این موانع میباشد، موردبررسی قرارگرفته است. بهبود شرایط زندگی در چنین محلاتی رفاهحجم بالایی از جمعیت شهری را افزایش می دهد. جامعه مورد مطالعه این پژوهش دو سکونتگاه کم برخوردار شریف آباد و سهل آباد شهر شیرازبوده و برای نمونه گیری این پژوهش تعداد 380 پرسشنامه توسط نهادها و افراد سطح محل پر شده است. حجم نمونه بر اساس حجم جامعه آماریبه کمک فرمول کوکران محاسبه شده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات، از طریق مدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP) ، SWOT و تحلیلی آماری وفضایی با استفاده از نرمافزار SPSS صورت گرفته است و همچنین پایایی پرسشنامه ها نیز با استفاده از فرمول کرونباخ آلفا (α>0.8) محاسبهگردیده است. عواملی که مانع رشد و توسعه در سکونتگاه های کم برخوردار میشود در چهار دسته شامل مشکلات اقتصادی، مشکلاتزیست محیطی، مشکلات کالبدی و مشکلات اجتماعی و جمعیتی طبقه بندی می شوند که مهم ترین آنها عبارتند از کمبود نیروی متخصص ودارای مهارت، غیراصولی بودن خیابانها و معابر، ضعف مالی و اقتصادی خانوارها، پایین بودن نرخ اشتغال و فعالیت سرپرستان خانه در شغل هایفصلی، انجام فعالیت نهادهای حاضر در محله به صورت غیر هماهنگ و موازی کاری، وجود جرم و جنایت، کمبود پارک و محل های مناسب برایاوقات فراغت جوانان و نوجوانان. مهمترین راهکار برای رفع موانع توسعه توانمندسازی اهالی محلات و بالا بردن احساس تعلق خاطر می باشد.

کلیدواژه ها:

سکونتگاه کم برخوردار ، توسعه اقتصادی ، توانمندسازی ، توسعه پایدار