امیر تبرزد - دانشجوی دکتری بخش مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
علی اصغر قائمی - دانشیار بخش مهندسی آب ، دانشکده کشاورزی ،دانشگاه شیراز

با توجه به منابع محدود آب در کشور و جمعیت زیاد و خشکسالی های پی در پی، حفظ و نگهداری منابع آبهای سطحی وزیرزمینی و استفاده بهینه از آب امری لازم و ضروری است. در این تحقیق نرم افزاری به زبان ویژوال بیسیک ارائه شده است که تحت سیستم عامل ویندوز کار می کند. این نرم افزار با نامMIDS با کاربر به زبان فارسی ارتباط برقرار کرده و می توان آن را به زبان های مختلف ترجمه و ارائه کرد. نرم افزار بنا به درخواست کاربر و با توجه به اطلاعات ورودی پارامترهای اولیه طراحی نظیر تبخیر - تعرق گیاه مرجع و گیاه کشت شده، میزان آب آبیاری، و غیره را به روش های مختلف محاسبه و طراحی هیدرولیکی لوله ها را انجام داده و آرایش مناسب قطره چکان و لوله ها را به کاربر پیشنهاد کند. در صورت عدم قطعه بندی زمین توسط کاربر، نرم افزار توانایی قطعه بندی زمین را دارد و امکان انتخاب شیفت بندی به کاربر هم داده شده است. لوله های نیمه اصلی به دو صورت تک قطره و دو قطره (تلسکوپی) طراحی می شوند و میزان صرفه جویی اقتصادی به کاربر گزارش می شود. طراحی لوله اصلی نیز به صورت تلسکوپی و با انجام تحلیل اقتصادی صورت می گیرد. لیست مواد و وسایل مورد نیاز، اندازه و تعداد آن ها نیز به کاربر گزارش می شود. مشخصات پمپ مورد نیاز به اطلاع کاربر می رسد و سیستم های تزریق کود، اسید و مواد شیمیایی را نیز طراحی می کند. با توجه به کیفیت آب، سیستم تصفیه آب شامل فیلتر شنی، هیدروسیکلون، صافی توری و استخر ته نشینی طراحی می شود. با استفاده از این نرم افزار می توان طراحی سیستم های آبیاری قطره ای را به سادگی و در کمترین زمان ممکن و با ضریب اطمینان بسیار بالایی انجام داد. نتایج حاصل از طراحی چند قطعه زمین با مساحتهای مختلف که توسط کارشناسان مجرب در شرکتهای طراحی آبیاری قطره ای انجام شده با نتایج حاصل از طراحی نرم افزار مقایسه شدند. این مقایسه نشان داد که نرم افزار طراحی را با توانائی بالاتر، تحلیل بیشتر و نتایج قابل قبول تری انجام داده است.

طراحی، مدل رایانه، آبیاری قطره ای