هنر کاشی کاری

سال انتشار: 1399
محل انتشار: اولین کنفرانس ملی فناوری های نوین در مهندسی معماری و شهرسازی ایران
کد COI اختصاصی: UVCONF01_056
زبان مقاله: فارسی
تعداد مشاهده: 1747

نویسندگان

عضو هیت علمی دانشگاه پیام نور کرمان

دانشجوی کارشناسی رشته مرمت ابنیه تاریخی

چکیده

هنر کاشی کاری در ایران قدمتی چندین هزار سال دارد. اگر آجر های لعاب دار دوران باستان را نخستین کاشی های ایرانی بدانیم قدمت هنر کاشی کاری درایران به اواخرهزاره چهارم قبل از میلاد می رسد. صنعت کاشی سازی بعد از اسلام نیز در ایران رواج داشت و کم و بیش راه ترقی خود را طی کرد و در دوران صفویه این هنر به اوج ترقی خود رسید به طوری که هنوز هم کاشی کاری هایی که در زمان شاه عباس در اصفهان انجام شده از لحاظ زیبایی و ثبات رنگ بی نظیر است. دیرینه ترین روش که در ابنیه سده پنجم مشهود می افتد مترتب بود بر جفت و جور کردن آجرهای لعابدار ، به شکل های مربع و مستطیل و با تکرنگ فیروزه ای، بر طرحی ساده، سیاه و تدریج ا طیف رنگ ها گسترش یافت تا آبی را نیز دربرگیرد.از این مرحله تحول بعدی به پیدایش معرق کاری کاشی انجامید، که در آن طرح کلی به واحدها یا اجزای کوچک از نگاره و رنگ تجزیه می گردید و هریک از آن واحدها با تیشه کاری از کاشی های لعابدار با تک رنگ های متفاوت تراش خورده و جدا می شد تا بر طرح کلی کاشی در جایگاه معین خود نصب گردد. این نقوش گاهی از نقش های گره کشی و گاهی از نقش هایی مانند گل و بوته های اسلیمی تشکیل می شوند. هنرمندان ایرانی از ترکیب کاشی های با رنگ های مختلف به شیوه موزاییک، نوع کاشی های «معرق» را به وجود آوردند. و خشت های کاشی های ساده و یکرنگ دوره ی قبل از اسلام را به رنگ های متنوع آمیخته و نوع کاشی «هفت رنگ» را ساختند. همچنین ازترکیب کاشی های ساده با تلفیق آجر و گچ، نوع کاشی های «معقلی» را پدید آوردند و به این ترتیب از قرن پنجم هجری به بعد کمتر بنایی را میتوان مشاهده کرد که با یکی از روش های سه گانه فوق و یا کاشی های گوناگون رنگین تزیین نشده باشد.کاشی کاری سبک های متفاوتی دارد. در کاشیکاری معرق قطعه های بریده شده ی کاشی را که با قرار گرفتن در کنار یکدیگر نقوش خاصی از گل و بوته های اسلیمی را به وجود می آورند، برای زینت بخشیدن روی دیوار بنا نصب می کنند. مسجد کبود تبریز، مسجد شیخ صفی ،میدان امام اصفهان و سطح زیرین گنبد آرامگاه حافظ از جمله بناهایی هستند که از زیبایی این هنر بهره جسته اند.در کاشی کاری هفت رنگ کاشی هایی با شکل و ابعاد منتظم بنا بر سلیقه استادکار و ویژگی های محل اجرای اثر به شکل های هندسی آماده می شود. در این سبک از هفت رنگ سیاه، سفید، لاجوردی، فیروزه ای، قرمز، زرد و حنایی استفاده می شد

کلیدواژه ها

اجرگلی ، اجر جسمی ، لعاب کاشی ، انواع کاشی(کاشی پیش بر،کاشی نره،کاشی دوال – حمیل_کاشی معرق،کاشی مهری،کاشی ابر و باد). کاشی کاری

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.