بررسی تاریخی نقش هجرت پیامبر (ص) در تحول ظرفیت های اقتصادی مدینه

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: ششمین همایش ملی پژوهش های نوین در حوزه علوم انسانی، اقتصاد و حسابداری ایران
  • کد COI اختصاصی: MPCONF06_139
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 2543
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مسلم احمدی

دانشجوی دکتری تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشگاه تهران

عباس عابدی

کارشناس ارشد تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشگاه امام خمینی قزوین

چکیده

اگرچه دعوت توحیدی پیامبر صلی الله و علیه و آله در مکه به سر انجام نرسید با این حال از لحاظ تاریخی و دینی مکه جایگاه خاصی نزد پیامبر و مسلمانان داشت. بنابراین ضرورت داشت جایی به عنوان پایگاه این دعوت انتخاب شود که علاوه بر نزدیکی، بتوان از آنجا اوضاع مکه را زیرنظر داشت و نوعی فشار سیاسی و اقتصادی و حتی نظامی به وقت لزوم بر آن وارد ساخت. مدینه همان جایی بود که مقدمات و لوازم اعمال چنین فشاری در آم موجود بود. مدینه می توانست به دلیل قرار داشتن در مسیر کاروان های بازرگانی و تجاری قریش، مکه را از نظر اقتصادی در فشار قرار دهد، خصوصاً که منبع تأمین معاش مردم که در درجه نخست، تجارت و مبادلات بازرگانی بود هجرت به مدینه تنها راه حل ممکن فراروی پیامبر صلی الله و علیه و آله بود. یمن، ایران، روم، شام و سایر مناطق، زیر سلطه دو ابرقدرت بزرگ آن روزگار بودند که با هجرت به این سرزمین ها جز مشکلات و خطرات هولناک بهره ای عاید پیامبر صلی الله و علیه و آله و دعوت توحیدی نمی شد. در این پژوهش با تکیه بر مطالعات کتابخانه ای و با روش توصیفی- تحلیلی، به ظرفیت ها و پتانسیل اقتصادی مدینه و اهمیت نقش آن در هجرت پیامبر اسلام و توسعه تجارت و بازرگانی پرداخته شده است. یافته ها نشان می دهند که مدینه به جهت قرارگرفتن در موقعیت جغرافیایی خاص و داشتن مناطق قابل کشت و زرع، محل زراعت بوده و به کشاورزی و باغداری شهرت داشته است. این شهر همچنین به خاطر واقع شدن در سر راه کاروان های تجاری شمال و جنوب، شام، یمن و مکه، از نوعی تجارت بهره مند بوده و نیز مردم آن به داد و ستد در خود شهر می پرداختند و بازار خرده فروشی در آن بر رونق بود و از طرفی به اقتضای شهرنشینی، تا حدودی شهر صنعتی محسوب می شد.

کلیدواژه ها

پیامبر اکرم (ص)، مدینه، ظرفیت اقتصادی، هجرت، مسلمانان

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.