بررسی سیر اندیشه در ایران باستان و اندیشه فردوسی با تاکید بر عدالت

شاهنامه، حاصل تلاش فردوسی در دورانی پرآشوب است. فروپاشی نظم سیاسی و ناامنی های سیاسی و اجتماعی ناشی از آن،آشکارترین جنبه زندگی اجتماعی آن دوران به شمار می آید. سرودن شاهنامه را باید تلاشی آگاهانه در راستای حفظ هویتایرانی و کوشش در جهت استقرار امنیت اجتماعی، ثبات سیاسی و برقراری حکومت خردمندانه دانست. شاهنامه با شکل گیریحکومت آغاز می شود، با نقش حاکم در پیدایش مشاغل و تقسیم کار اجتماعی ادامه می یابد. سراسر شاهنامه بازگویی اقداماتو سرنوشت پادشاهان و نخبگان است. اگر شاهنامه را چون ساختمانی تصور کنیم، این بنا بر دو پی استوار قرار دارد «خرد وخردمندی»، «داد و دادگری». عدل و داد از مسائل عمده شاهنامه فردوسی بوده، در چشم انداز اخلاقی شاعر مقام والا دارد.فردوسی عدل را نه چون مفهوم تجریدی فلسفی، بلکه آرمان و آرزوی واقعی مردم می داند که در زندگی آدمیان هر طایفه وطبقه برای رسیدن به آن میل و کوشش می کند، در جهان بینی فردوسی داد به منزله زیربنای سعادت و بهروزی اجتماعاتبشری و مهمترین وسیله دفاعی فرزند آدم از هر پلیدی و تباهی معرفی شده است. فردوسی قبل از همه عدل را از پدیده هایالهی دانسته خاصیت پروردگار قلمداد مینماید و مقدس و دست نارس بودن آن را تأکید میسازد این اساس، بر این نوشتار باروش توصیفی به ویژگی های اندیشه و سیاست با تاکید بر عدالت در شاهنامه تاکید دارد.

کلیدواژه ها:

داد و دادگری ، اندیشه ، فردوسی ، ایران باستان ، سیاست ، حکومت