تاثیر نور بر رشد و عملکرد گیاهان

نور به عنوان دومین عامل اکولوژیکی مؤثر بر رشد، تولید و بقاء و عامل اصلی تعیین کارآیی فتوسنتزی در گیاهانشناخته شده است. در طبیعت گیاهان این نور را از خورشید دریافت می کنند. بدین ترتیب در گلخانه ممکن استاز افزودن نور مصنوعی جهت تامین نور کافی برای رشد استفاده گردد. مقدار استفاده برگ از نوری که دریافتمی کند به شدت و کیفیت نور، قاصله برگ از منبع، رنگیزه های موجود در برگ، مدت تابش نور، سن برگ، ساختاربرگ و مقدار کلروفیل آن بستگی دارد. نور خورشید طول موج های مورد نیاز گیاهان برای کلروفیل a، کلروفیل bو پدیده های فتومورفوژنز را فراهم می کند که البته شدت نور بر روی این فرآیندها تاثیر می گذارد به طوری که اینپدیده ها معمولاً تحت تاثیر نورهایی با شدت کم قرار می گیرند در حالی که جهت انجام فتوسنتز مطلوب، نور باشدت زیاد لازم است. از طرفی نور معمولی حاصله از نور مصنوعی، توانایی لازم برای ایجاد فتوسنتز در گیاه راندارد لذا با توسعه فناوری دیود، تنظیم محیط های نور به طور فزایندهای برای تهیه کیفیت و شدت نور ایده آلبرای کشت های گلخانه ای و آزمایشگاهی امکان پذیر است. بدین منظور با تغییر طول موج دیودها، لامپمخصوص رشد هر نوع گیاه در مراحل مختلف را میتوان تولید کرد. پس از جذب پرتوهای نور، واکنش هایفتوشیمیایی در مولکول های گیرنده نور اتفاق می افتد که باعث ایجاد تغییرات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی در گیاهمی شود. کیفیت و شدت تابش نور مانند سایر تنش های محیطی می تواند باعث افزایش تنش اکسیداتیو در سلول-های گیاهی گردد. به عبارتی رسیدن نور بیش از اندازه به یک گیاه، رشد آن را می تواند دچار اختلال کند و درمواقعی حتی سبب مرگ گیاه گردد.

کلیدواژه ها:

تنش اکسیداتیو ، رشد ، شدت نور ، فتومورفوژنز ، کیفیت نور