شاخص و معیار عقلانیت در اندیشه کانت

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: دومین کنفرانس بین المللی صلح پژوهی
  • کد COI اختصاصی: IPCR02_028
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 1447
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

زهره سعیدی

استادیار پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات

چکیده

کانت پس از جدا کردن حوزه اخلاق یا عقل عملی از حوزه معرفت یا عقل نظری، در تبیین عقل عملی، در گام اول آنرا توانمند در تشخیص اخلاق و عمل به اخلاق ارزیابی میکند و نام این توانمندی را خودآئینی یا استقلال عقل میگذارد که از یک سو این امکان را به بشر میدهد که اخلاقی جهانشمول و معتبر وضع کند و از سوی دیگر مانع از این میشود که اخلاق را تبدیل به امری نسبی و نامعتبر سازد. آنگاه در گام دوم برای اینکه عقل در تشخیص اخلاق تحت تأثیر امیال و امور بیرونی دچار خطا نگردد، معیارهایی به دست میدهد که بر اساس آنها امکان تشخیص رفتار اخلاقی از رفتار غیر اخلاقی ممکن میگردد. بر اساس معیار نخست یا تعمیم پذیری، صرفاً قاعده ای از رفتار را میتوان اخلاقی فرض کرد که بتواند عام و فراگیر باشد و بر اساس معیار دوم یا کرامت انسانی، در مواجهه با همنوع صرفاً رفتاری را میتوان اخلاقی به شمار آورد که بدون در نظر گرفتن نژاد، رنگ، دین، طبقه اجتماعی و مکان زندگی محترمانه باشد.توجه به خودآئینی عقل در معنای کانتیِ آن و التزام به معیارهای عقلانیت، منجر به گسترش انسانیت در جوامع بشری خواهد شد.

کلیدواژه ها

عقل، اخلاق، خودآئینی، عمومیت، کرامت

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.