عقلانیت دینی و جایگاه آن در صلح و ثبات جامعه

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: دومین کنفرانس بین المللی صلح پژوهی
  • کد COI اختصاصی: IPCR02_013
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 843
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ثمرالدین صمداو

پژوهشگر و عضو هیئت علمی دانشگاه مرکزی تکمیل اختصاص نزد وزارت معارف و علم؛ جمهوری تاجیکستان، دوشنبه

چکیده

مقاله به اهمیت «عقلانیت دینی» پرداخته و نقش آن را در صلح و ثبات جامعه مورد بررسی قرار میدهد. عقلانیت دینی (Religious Rationality) موضوعیست که انسان مقام و مرتبه عقل و خرد را در باور و اعتقادات دینی،سطح و اندازه استفاده بری از عقل و خردرا در حیات اجتماعی از لحاظ دینی معین مینماید. عقل گرایی دینی یکی از مهمترین اصول تفکر است که از قدیم مورده توجه فیلسوفان و متکلمان قرار داشته و آن به معنای تکیه بر اصول عقلی و منطقی در اندیشه، رفتار و گفتار فهمیده میشود. مسئله مذکور در فلسفه یونان به معنای بکارگیری عقل برای رسیدن و به دست آوردن شناخت هستی است. فیلسوفان غرب و شرق و نیز متکلمان دین از عقل و اصالت آن در بحثهای معرفت شناسی خود شرح های گوناگون داده اند. بعضی از آن همچون یک منبع و مصدر اصلی و بعضی برای کشف حقایق یاد میکنند.کاربرد عقل در جامعه بیشتر در جهت معرفتی جامعه است. یعنی بر اساس تعریف،تقسیم،حکم کردن،کشف مفاهیم و استدلال کردن، و نیز به افراد جامعه علم و آگاهی میدهد.در جامعه بشری و به خصوص در مناسبت های دینی،نادیده گرفتن عقل و خرد اشتباه بزرگیست که گاهی انسان هارا به حرکتهای تند و افراط گرایی ها می کشاند.دین و عقل دو رکن و عنصر جدا نشونده از هم هستند که با کمک هم، خیر و صالح بشریت را در نظر گرفته،حیات سالم را در جهان به جامعه بشری معرفی می نمایند. بنابراین تحکیم و ثبات در جامعه نه با دینگرایی افراطی به دست می آید که ارزشهای عقلانی را نادیده بگیرد، و نه با عقل گرایی افراطی که آموزه های دینی را نادیده گرفته بلکه معیار، اعتدال و حد میانه است که در نتیجه خرد ورزی دینی همین اعتدال است، که مقام و مرتبه عقل و خرد را در اعتقاد دینی معین مینماید.

کلیدواژه ها

عقل، عقلانیت، خردورزی، دین، جامعه،صلح، افراط گرایی، اعتدال گرایی،

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.