خدیجه کوهی - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق ثبت اسناد و املاک، دانشگاه آزاد اسلامی واحد الکترونیکی

توسعه فضاهاي عمومي شهري مطلوب از طریق در نظر گرفتن نیازها، امکانات واقعي و مشاركت مردمي در شهر نقش مؤثري در تحقیقات توسعه پایدار ایفا مي كند. فضاهاي شهري از دیرباز به دلیل سبک معماري خود، ماهیتي جنسیتي فضاهاي شهري در برابر تحرک آزادانه زنان اعمال محدودیت كرده است. بدین ترتیب، زنان نه تنها از بهره مندي از فضاهاي عمومي شهر محروم بوده اند، بلکه به دنبال آن از سهیم شدن در فرایند مشاركت و فعالیت هاي اجتماعي نیز حذف شده اند. در دهه اخیر، در ایران، برنامه هایي با محوریت ایجاد فضاهاي زنانه براي رضایتمندي زنان در كلانشهرهایي مانند تهران اجرا شده است. فضاهایي مانند واگن ها، اتوبوس ها، پارک هاي زنان و مجتمع هاي رفاهي مختص زنان با هدف ایجاد فضاهاي زنانه شهري، سعي كرده اند طردشدگي فضایي زنان را با تأكید بر حفظ امنیت آنان حذف كنند. در این مقاله با بررسي ساختار فضاهاي شهري ميخواهیم به الگوي جنسیتي شدن معکوس فضاهاي شهري در تعارض با حقوق و حضور زنان در نظام حقوقي ایران بپردازیم. در نهایت ميتوان نتیجه گرفت كه فضاهاي عمومي شهرهاي ما به لحاظ ساختاري مردانه هستند و بالا رفتن حضور زنان در فضاي پاساژها ممکن است نه در راستاي عادلانه شدن فضاي شهري، بلکه رواج سبک جدیدي از نابرابري و نقش درجه دوم بازي كردن باشد.

عدالت جنسیتی، حقوق شهروندی، فضاهای شهری، کرامت