هادی اهوازیان - کارشناس ارشد سازه های هیدرولیکی سازمان اب و برق خوزستان
حسین سلج محمودی - مدیریت طرحهای حوزه هندیجان
بهروز باقری - مدیر اموراجرایی پروژه شبکه ابیاری R۲ سازمان آب و برق خوزستان

ماهی ها ممکن است در اثر تغییرات زیست محیطی و یا بطور غریزی برای تخم ریزی به بالا دست مهاجرت نمایند در این میان ابشارهای طبیعی و سدهای انحرافی از موانعی هستند که ممکن است ازمهاجرت ماهی ها به بالا دست جلوگیری کرده و یا مهاجرت آنها را به تاخیر بیاندازند ممانعت از مهاجرت ماهی ها خود ممکن است حیات آنها در رودخانه را تحت تاثیر قرار داده و حتی باعث از بین رفتن گونه ای خاص از ابزیان شود راه ماهی سازه ای است که امکان عبور ماهی را به بالا دست فراهم ساخته و دسترسی ماهیان به زیستگاههای مورد نظر شان را فراهم می اورد وظیفه مهم سازه راه ماهی ایجاد مسیرهای مطمئن برای عبور ماهی های مهاجر می باشد سد انحرافی اسک هندیجان د ر استان خوزستان وظیفه تامین و انحراف آب به 50000 هکتار از اراضی دشت هندیجان را برعهده دارد دراین سد از یک سازه راه ماهی از نوع روزنه - سرریز در کنار مجرای تخلیه رسوبات ساحل راست برای مهاجرت ماهی ها به بالا دست استفاده شده است. مشاهدات برداشتها و نقشه برداریهای صحرایی نشان میدهد که در پایین دست سازه مذکور به دلیل عبور سیلاب و همچنین عملکرد مداوم مجاری تخلیه رسوبات شدیدا تخریب و فرسایش یافته در نتیجه استخر انتهایی موجود در شرایط کم آبی بدلیل عدم استغراق از سطح آب بیرون می افتد و ارتباط ماهی با سازه قطع می گردد دراین تحقیق سعی شده است ابتدا علل مسائل و مشکلات ایجاد شده در سازه راه ماهی بررسی شود و سپس متناسب با آنها راهکارهای علاج بخشی و بهسازی سازه مذکور از جمله تغییر طول و شیب طولی ارایه شود

راه ماهی، علاج بخشی، سد انحرافی اسک