هادی بهمنی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی جنگلداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع ط
مجید لطفعلیان - استادیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
اصغر فلاح - استادیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

در جنگلهای زاگرس محصولات غیرچوبی نقش تعیین کننده و مؤثری در اقتصاد بهر ه برداران و جنگل نشینان منطقه دارد. بهره برداری از محصولا ت غیرچوبی شامل برداشت بخشی از اندام های گیاهی (گل، برگ، ساقه، میوه) یا صمغ و رزین آنها با رعایت اصول بهر ه برداری مستمر به منظور استفاد ههای داروئی، خوراکی و صنعتی است. برای برری مسائل اقتصاد ی - اجتماعی رو ستائیان و بهر ه برداران ابتدا اقدام به تهیه پرسش نامه هائی در این زمینه گردید. پرسشنامه ها بصورت مشارکتی- مشاهده ای انجام و در ارتباط مستقیم با آنها تکمیل شد. بدین منظور با توجه به وضعیت جنگلی و پوشش - گیاهی منطقه و برای بهبود نتایج ، 8 روستا انتخاب و در هر روستا با توجه به جمعیت خانوارها تعدادی نمونه بصورت تصادفی انتخاب شدند. پس ا ز انجام مشاهدات و تکمیل پرسشنامه ها، دادهها و اطلاعات بدست آمده از آن دسته بندی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بیشترین درصد افرادی که به بهره برداری از محصولات غیرچوبی می-پردازند در رنج سنی بین60-41 سال قرار دارند و معمولاً افرادی با سطح تحصیلات پائین هستند. از نظر شغلی نیز اکثراً به کشاورزی مشغول هستند. بیشترین تعداد اعضای خانوار نیز دررن ج8-6 نفر قرار دارند. همچنین میزان همکاری افراد نیز متوسط و ضعیف ارزیابی شد که چندان مطلوب و مناسب به نظر نمی رسد. از نظر وابستگی به محصولات غیرچوبی نیز روستاهای حصار، ساروی و خواجهای دارای بیشترین میزان وابستگی هستند

محصولات غیرچوبی جنگل، مسائل اقتصادی- اجتماعی، بهرهبرداران، شهرستان مرودشت