بررسی و انتخاب در توده ها و نسل های در حال تفکیک گندم نان و آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی در صفی آباد دزفول

در اصلاح گیاهان خودگشن ایجاد و بکارگیری توده متنوع بعنوان دست افزار کار انتخاب پیشنهاد شده است. تفکیک صفات در دورگ ها از نسل دوم شروع و تا چند نسل ادامه می یابد. در این مرحله ترکیبات متنوعی بین صفات پدری ومادری ظاهر می شود، با بررسی تک تک بوته ها در مراحل مختلف رشد، بوته هایی انتخاب می شوند که دارای خواص پرمحصولی و عاری از نقاط ضعف باشند انجام این انتخاب تا حصول لاین های خالص با صفات تثبیت شده ادامه می یابد. در این بررسی تعداد ‮‭112‬ توده دورگ ‮‭314‬ ،F2 شماره از نسل ‮‭143‬ ،F3 شماره از نسل ‮‭30‬ ،F4 شماره از نسل F5 و بالاخره ‮‭93‬ لاین خالص F6 مورد بررسی و انتخاب قرار گرفت. روش انتخاب و اداره نسلهای تفکیک یافته به صورت شجره- بالک تغییر یافته‭(modified pedigree-bulk method) ‬بود. در مجموع ‮‭342‬ تک بوته نسل ‮‭86‬ ،F2 شماره از نسل ‮‭32‬ ،F3 شماره از نسل ‮‭88‬ ،F4 تک بوته از نسل F5 و ‮‭40‬ لاین خالص مربوط به نسل F6 برای ادامه ارزیابی ها گزینش شدند. آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی ایستگاهی ‭(PWSN) ‬نیز با شرکت ‮‭38‬ لاین به اجرا در آمد. این مواد شامل لاین های به خلوص رسیده از نسل های در حال تفکیک صفات در ایستگاه صفی آباد دزفول و دو رقم چمران و افلاک به عنوان شاهد بودند. این آزمایش در فصل زراعی ‮‭1389-139‬ اجرا گردید. صفات مهم زراعی، پتانسیل عملکرد و واکنش به بیماری ها در انتخاب نهایی مد نظر قرار گرفتند. تجزیه آماری مواد بر پایه روش های آماری سیستماتیک با استفاده از شاهد انجام شد. هر دو شاهد چمران و افلاک پس از هر 5 لاین تکرار شدند. عملکرد لاین های برتر در دامنه ‮‭6158‬ کیلوگرم تا ‮‭6833‬ کیلوگرم در هکتار با میانگین کل ‮‭6455‬ کیلوگرم در هکتار بود. در حالیکه میانگین عملکرد شاهدها ‮‭6288‬ کیلوگرم در هکتار ثبت گردید. ‮‭10‬ لاین برتر انتخابی از این آزمایش در سال زراعی ‮‭1390-1391‬ برای بررسی دقیق تر وارد آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی ناحیه ای برای اقلیم گرمسیر جنوب کشور ‭(PRWYT-Z‬2) می شوند. واژه های کلیدی: گندم نان ، نسلهای در حال تفکیک ، بالک تغییر شکل یافته، لاین های خالص، ‭PWSN