بررسی ترکیب های شیمیایی اسانس دو گونه ‭Pimpinella L. ‬، ‭(P. olivieri P. peucedanifolia) ‬و شش گونه ‭Centaurea‬، ‭(C. hyrcanica, C. imperialis, C. koeieana, C. pterocaula, C. urvillei, C. zuvandica) ‬در ایران

نوع محتوی: طرح پژوهشی
زبان: فارسی
استان موضوع گزارش: تهران
شهر موضوع گزارش: تهران
شناسه ملی سند علمی: R-1092357
تاریخ درج در سایت: 27 بهمن 1397
دسته بندی علمی: علوم کشاورزی
مشاهده: 235
تعداد صفحات: 66
سال انتشار: 1392

نسخه کامل طرح پژوهشی منتشر نشده است و در دسترس نیست.

  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این طرح پژوهشی:

چکیده طرح پژوهشی:

در این طرح گونه ‭Pimpinella olivieroides ‬از منطقه نهاوند و 9گونه ‭Centaurea ‬شامل‭: C. aucheri‬، ‭C. behen‬، ‭C. depressa‬، ‭C. hyrcanica‬، ‭C. imperialis‬، ‭C. pterocaula‬، ‭C. urvillei‬، ‭C. xanthoccphaa‬، ‭C. zuvandica ‬از مناطق مختلف ایران جمع آوری شده و از نظر کمیت و کیفیت اسانس مورد بررسی قرار گرفتند.گونه ‭Pimpinella ‬در مرحله گلدهی و بذردهی و گونه های ‭Centaurea‬در مرحله گلدهی از رویشگاههای طبیعی (در استان های آذربایجان غربی، البرز، تهران، زنجان، کردستان، لرستان و مازندران) جمع آوری گردید اندام های گیاهان بصورت سه نمونه ساقه همراه برگ، ریشه و گل آذین تفکیک شده، در دمای محیط خشک شده و سپس به ذرات کوچک آسیاب شدند. نمونه های فوق با روش تقطیر با آب اسانس گیری شد. برای جداسازی و شناسایی ترکیب های اسانس از دستگاههای گازکروماتوگرافی ‭GC ‬وگازکروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی ‭(GC/MS) ‬استفاده شد. سپس با مطالعه طیف های جرمی و محاسبه اندیس های بازداری ترکیبات تشکیل دهنده اسانس ها شناسایی شده و نتایج گزارش گردید. درمجموع بازده اسانس گونه های ‭centaurea ‬قابل توجه نبوده و کمتر از 2/%0 بوده است. بیشترین بازده (‮‭18‬/%0) مربوط به ساقه و برگ ‭C. depressa ‬و کمترین بازده مربوط به ساقه و برگ %‮‭01/0‬‭)C. imperialis) ‬بوده است. بازده اسانس ساقه وبرگ، ریشه و گل آذین ‭P. olivieroides ‬به ترتیب ‮‭0/09‬%، ‮‭52‬/%0 و ‮‭57‬/%0 بود. بیشترین درصد ترکیب های اسانس ساقه وبرگ، ریشه و گل آذین ‭P. olivieroides ‬به ترتیب جرماکرن دی (‮‭36/5‬%، 9/%‮‭21‬ و 1/%‮‭11‬) و بی سیکلوجرماکرن (‮‭7/5‬%، 9/%‮‭15‬ و 4/%4) بود. بتا-بیزابولن (9/%‮‭24‬) فقط در اسانس ریشه و ترانس-پینوکامفن (7/%‮‭14‬) و سیس- پینوکامفن (4/%‮‭13‬) دیگر ترکیب های شاخص اسانس ساقه وبرگ بود. در گونه ‭C. aucheri ‬بیشترین درصد ترکیب های اسانس ساقه وبرگ و گل آذین به ترتیب اسپاتولنول (‮‭25/8‬%، 1/%‮‭29‬)، کاریوفیلن اکساید (8/%‮‭20‬ و 4/%‮‭20‬) و اودسما-4(‮‭15‬)-7دی ان-1-بتا-ال (2/%‮‭22‬ و ‮‭9/9‬) بود. تنها ترکیب شاخص ریشه المول استات (2/%‮‭91‬) بود. بی سیکلوسزکویی فلاندرن (7/%‮‭37‬)، دیگر ترکیب های شاخص اسانس ساقه وبرگ بود. بیشترین درصد ترکیب های اسانس ساقه وبرگ ‭C. behen ‬از مناطق خرم آباد و بروجرد جرماکرن دی به ترتیب 8/%‮‭33‬ و 7/%‮‭46‬ و در اسانس گل آذین، کاریوفیلن اکساید (3/%‮‭32‬ و 4/%‮‭20‬) بود. درگونه ‭C. depressa ‬منطقه دماوند بیشترین ترکیب های اسانس ساقه وبرگ تیمول (5/%‮‭56‬)، اسپاتولنول (7/%‮‭12‬) و جرماکرن %‮‭9/9‬‭) D) ‬بود. ترکیب های اصلی اسانس ریشه پنتادکادین-1-ال (2/%‮‭32‬) و سیس-7-هگزادسن (5/%‮‭29‬) بودند. جرماکرن دی، جرماکرن ‭B ‬و تیمول (‮‭32/4‬% ، 4/%9 و 7/%8) بیشترین ترکیب های اسانس گل آذین بودند. در منطقه باغ گیاهشناسی بیشترین ترکیب های اسانس ساقه وبرگ ‭C. depressa ‬اسپاتولنول (‮‭25/4‬%)، %‮‭5/14‬‭) Eudesma-‬4(‮‭15‬)-7‭-diene-‬1‭-b-ol) ‬و جرماکرن %‮‭7/13‬‭) D) ‬بود. ترکیب های اصلی اسانس ریشه تترادکانال (7/%‮‭30‬)، کاریوفیلن اکساید (7/%‮‭23‬) و سیس-7-هگزادسن (3/%‮‭22‬) بود. تترادکانال (3/%‮‭82‬)، و سیس-7-هگزادسن (5/%‮‭15‬) بیشترین ترکیب های اسانس گل آذین بودند. گونه ‭C. hyracanica ‬از سه منطقه در فیروزکوه جمع آوری گردید. بیشترین ترکیب های ساقه وبرگ کاریوفیلن اکساید (4/%‮‭12‬ تا 2/%‮‭44‬)، بتا-اودسمول (5/%‮‭28‬)، اسپاتولنول (8/%‮‭13‬ تا 0/%‮‭31‬)، اتیل میریستات (4/%‮‭27‬) و ترانس-فارنزول (0/%‮‭19‬) بودند. بیشترین ترکیب های اسانس گل آذین کاریوفیلن اکساید (6/%‮‭44‬ تا 8/%‮‭54‬) و اسپاتولنول (0/%‮‭23‬) و بیشترین ترکیب های اسانس ریشه کاریوفیلن اکساید (9/%‮‭12‬ تا 3/%‮‭33‬)، اتیل میریستات (2/%‮‭49‬)، سیس-7-هگزادسن (9/%9 تا 0/%‮‭19‬) ، سیس- پینن (‮‭12/2‬ تا 5/%‮‭25‬) و جرماکرن %‮‭5/13‬‭) D) ‬بودند. گونه ‭C. imperialis ‬از منطقه ارومیه در دو سال متوالی ‮‭89‬ و ‮‭90‬ جمع آوری گردید. بیشترین درصد ترکیب های اسانس ساقه وبرگ به ترتیب جرماکرن دی (4/%‮‭66‬ و 5/%‮‭17‬ )، اسپاتولنول (4/%5 و 1/%‮‭15‬)، کاریوفیلن اکساید (3/%2 و 6/%‮‭11‬) و المول استات (0 و 2/%‮‭15‬) بودند. در اسانس گل آذین، بیشترین ترکیبها به همان ترتیب کاریوفیلن اکساید (7/%‮‭22‬ و 2/%‮‭22‬)، هگزادکانول (3/%‮‭23‬ و 0)، اسپاتولنول (6/%‮‭14‬ و 9/%‮‭14‬) و تیمول (9/%1 و 0/%‮‭20‬) بود. تنها ترکیب شاخص اسانس ریشه ارومیه المول استات (3/%‮‭84‬) بود‭. C. pterocaula ‬در سال های ‮‭89‬ و ‮‭90‬ از منطقه زنجان جمع آوری گردید. بیشترین درصد ترکیب های اسانس ساقه وبرگ به ترتیب سال ها اسپاتولنول (7/%7 و 1/%‮‭50‬)، جرماکرن %‮‭4/20‬‭) D ‬و 3/%1)، تیمول (6/%‮‭10‬ و 0)، کاریوفیلن اکساید (8/%6 و 3/%4) بودند. اسانس گل آذین کاریوفیلن اکساید (‮‭13/4‬%، 8/%‮‭34‬) و سیپرن (5/%‮‭11‬ و 0) بودند. بیشترین ترکیب اسانس ریشه المول استات (7/%‮‭49‬) بود‭. C. urveilli ‬در سال های ‮‭89‬ و ‮‭90‬ از منطقه ارومیه جمع آوری گردید. بیشترین درصد ترکیب های اسانس ساقه وبرگ بنزیل بنزوات (7/%‮‭38‬)، کاریوفیلن اکساید (9/%‮‭17‬) و بتا-اودسمول (8/%‮‭19‬)، بیشترین ترکیب اسانس گل آذین کاریوفیلن اکساید (7/%‮‭25‬)، اسپاتولنول (8/%‮‭14‬) و اودسما-4(‮‭15‬)-7-دی ان-1-بتا-ال (0/%‮‭21‬) بودند. بیشترین درصد ترکیب های اسانس ساقه وبرگ و گل آذین ‭C. xanthoccphaa ‬به ترتیب اسپاتولنول (1/%‮‭26‬ و 6/%‮‭28‬)، آلفا-کوپاین (4/%‮‭11‬ و 0/%‮‭13‬) بودند. بیشترین درصد ترکیب های اسانس ‭C. zuvandica ‬از مناطق فیروزکوه، قایم شهر و جاده چالوس عبارت از اسپاتولنول (حداکثر 8/%‮‭28‬)، تیمول (حداکثر 7/%‮‭21‬)، کاریوفیلن اکساید (حداکثر 9/%‮‭20‬)، لینالول (حداکثر 5/%‮‭19‬)، جرماکرن دی (حداکثر 3/%‮‭16‬) و کارواکرول (حداکثر 8/%6) بودند. با توجه به نتایج درمی یابیم که در ترکیب های اصلی اسانس رویشگاه