ارزیابی عملکرد و پایداری ژنوتیپ های گندم نان زمستانه و بینابین در آزمایش مقایسه عملکرد پیشرفته سراسری اقلیم سرد کشور در شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی پس از مرحله گل دهی ‭(ARWYT-C92).‬

نوع محتوی: طرح پژوهشی
زبان: فارسی
استان موضوع گزارش: البرز
شهر موضوع گزارش: کرج
شناسه ملی سند علمی: R-1091874
تاریخ درج در سایت: 27 بهمن 1397
دسته بندی علمی: علوم کشاورزی
مشاهده: 275
تعداد صفحات: 27
سال انتشار: 1393

نسخه کامل طرح پژوهشی منتشر نشده است و در دسترس نیست.

  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این طرح پژوهشی:

چکیده طرح پژوهشی:

دستیابی به ارقام گندم با عملکرد بالا و پایدار در محیط های متفاوت از جایگاه ویژه ای در برنامه های به نژادی برخوردار است. این بررسی با شرکت ‮‭33‬ لاین پیشرفته گندم زمستانه وبینابین با احتساب ارقام شاهد اروم، زارع و میهن و یک رقم شاهد محلی جمعا به تعداد ‮‭45‬ ژنوتیپ (سه آزمایش ‮‭15‬ رقمی) در 5 ایستگاه تحقیقاتی (کرج، همدان، مشهد، جلگه رخ و میاندوآب) در شرایط آبی و ‮‭24‬ لاین نیز با احتساب ارقام زارع و میهن بعنوان ارقام شاهد جمعا به تعداد ‮‭28‬ ژنوتیپ (دو آزمایش ‮‭14‬ رقمی) در شرایط تنش خشکی پس از مرحله گلدهی در اردبیل طی سال زراعی ‮‭1392-93‬ به مورد اجرا درآمد. طرح آماری مورد استفاده در تمامی ایستگاهها ‭RCBD ‬با سه تکرار بود. مراقبت های لازم در طول دوره رشد و نمو گیاه انجام گرفت. در آزمایش تنش خشکی، آبیاری های پس از مرحله گلدهی قطع و تا رسیدن و برداشت محصول آبیلری دیگر انجام نپذیرفت. پس از برداشت محصول و جمع آوری داده ها، تجزیه واریانس ساده و مرکب با استفاده از نرم افزار‭SAS ‬انجام و سپس روش گزینش همزمان برای عملکرد و پایداری برای انتخاب ژنوتیپ های با عملکرد بالا و پایدار استفاده گردید. دامن عملکرد دانه ‮‭33‬ لاین گندم شرکت کننده در آزمایش آبی در این پروژه ‮‭5237‬ تا ،‮‭6952‬ میانگین عملکرد آنها ‮‭6214‬ و انحراف معیار آنها ‮‭439‬ کیلوگرم در هکتار بود. دامن عملکرد دانه ارقام شاهد اروم، زارع و میهن بین ‮‭5695‬ تا ‮‭6249‬ با میانگین ‮‭6057‬ و انحراف معیار ‮‭256‬ کیلوگرم در هکتار بود. نهایتا از بین این ‮‭33‬ لاین گندم تعداد 8 لاین با دامنه عملکرد دانه ‮‭6180‬ تا ،‮‭6952‬ میانگین عملکرد ‮‭6604‬ و انحراف معیار برابر با ‮‭246‬ کیلوگرم در هکتار که دارای خصوصیات زراعی مطلوب و مقاوم به بیماری زنگ زرد بودند انتخاب شدند. لاین های انتخابی در آزمایش آبی سازگاری سراسری لاین های امید بخش گندم ‭(ERWYT-C‬‮‭93‬) که در 8 ایستگاه تحقیقاتی سرد کشور در سال های زراعی ‮‭1393-95‬ اجرا می گردد مورد ارزیابی های نهایی قرار می گیرند سپس لاین (های) برتر انتخاب و به آزمایشات تحقیقی-تطبیقی و یا تحقیقی-ترویجی آبی هدایت خواهند شد. دامن عملکرد دانه ‮‭24‬ لاین گندم شرکت کننده در آزمایش تنش خشکی در این پروژه ‮‭2892‬ تا ،‮‭5408‬ میانگین عملکرد آنها ‮‭4141‬ و انحراف معیار آنها ‮‭773‬ کیلوگرم در هکتار بود. دامن عملکرد دانه ارقام شاهد زارع و میهن بین ‮‭3600‬تا ‮‭4713‬ با میانگین ‮‭4156‬ و انحراف معیار ‮‭556‬ کیلوگرم در هکتار بود. نهایتا از بین این ‮‭24‬ لاین گندم تعداد 9 لاین با دامنه عملکرد دانه ‮‭3197‬ تا ،‮‭5092‬ میانگین عملکرد ‮‭4126‬ و انحراف معیار برابر با ‮‭659‬کیلوگرم در هکتار که دارای خصوصیات زراعی مطلوب و مقاوم به بیماری زنگ زرد بودند انتخاب شدند. لاین های انتخابی در آزمایش سازگاری تنش خشکی سراسری لاین های امیدبخش گندم ‭(ERWYT-CD‬‮‭93‬) که در 6 ایستگاه تحقیقاتی سرد کشور در سال های زراعی ‮‭1393-95‬ اجرا می گردد مورد ارزیابی های نهایی قرار می گیرند سپس لاین (های) برتر انتخاب و به آزمایشات تحقیقی-تطبیقی و یا تحقیقی-ترویجی تنش خشکی هدایت خواهند شد. ‮‭20‬-واژه های کلیدی : گندم نان، سازگاری عمومی، اقلیم سرد، شرایط آبی، تنش خشکی.