محلول پاشی با عناصر غذایی بور و روی به منظور افزایش میوه بندی در ارقام تجارتی وارداتی گلابی

افزایش میوه بندی محصول گلابی از طریق محلول پاشی برروی انساج درخت گلابی جزو فعالیت ها و طرح های محوری اصلی پیش بینی شده در برنامه راهبردی درختان میوه دانه دار شناخته شده است( برنامه مصوبه راهبردی درختان میوه دانه دار، ‮‭1387‬). بدین منظور در جهت بررسی کارایی تیمار های محلول پاشی( درمرحله نمایان شدن گل ها) با عناصر بور( بوراکس) و روی ( سولفات روی)در میوه بندی (3 ‭(Fruit set ‬رقم گلابی تجاری اسپادونا، دوشس و دره گزی آزمایشی به تفکیک هر رقم در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی و با ‮‭16‬ سطح تیمار در باغ نمونه کوثر واقع در شهریار ( استان البرز) به اجرا گذاشته شد.این طرح پژوهشی بر روی ‮‭144‬اصله درخت(‮‭16‬ تیمار*3 رقم* 3 تکرار) گلابی ‮‭12‬ساله که به روش آبیاری نشتی آبیاری می شدند به اجرا گذاشته شد. نتایج تجزیه واریانس آنالیز مرکب ( برای دو سال زراعی ‮‭1392‬ و ‮‭1391‬) نشان داد که تیمار های محلول پاشی و سال اثر معنی داری در تمام صفات مورد نظر برای تمام ارقام مورد مطالعه( به استثنا اثر سال در مقدارعنصر روی در میوه در رقم اسپادونا و شاخص ‭DOP ‬در رقم دره گزی) داشته است. اثر متقابل سال و تیمار نیز برای تمام صفات مورد نظر برای تمام ارقام مورد مطالعه معنی دار گردید. بهترین تیمار محلول پاشی به تفکیک هر رقم به شرح ذیل می باشد: اسپادونا بیشترین مقدار محصول ، ویتامین ‭C ( ‬اسید اسکوربیک) میوه، وزن خشک میوه، مقدار وزن تر میوه، مقدار کل اسید برای رقم اسپادونا در تیمار ترکیبی محلول پاشی درمرحله نمایان شدن گل ها با 1 در صد سولفات روی و 3 درصد بوراکس 1‭%Zn+‬3‭%B)) ‬مشاهده شد. در مقایسه با دیگر تیمار های محلول پاشی درصد میوه بندی اولیه و ارزش ‭pH ‬میوه در تیمار ترکیبی %3 سولفات روی و %3 بوراکس (3‭%Zn+‬3‭%B) ‬به صورت معنی داری بیشتر بود. با مقایسه شاخص ‭DOP ‬بین تیمار های تغذیه ای در رقم گلابی اسپادونا مشاهده گردید که تیمارترکیبی %2 سولفات روی با %1 بوراکس دارای کمترین شاخص از ‭DOP ‬بوده است و می تواند به عنوان متعادل و مناسب ترین تیمار یرای رقم اسپادونا معرفی شود. دوشس بیشترین مقدار قند، مواد جامد محلول میوه، وزن خشک میوه و ارزش ‭pH ‬میوه برای رقم دوشس در تیمار ترکیبی محلول پاشی درمرحله نمایان شدن گل ها با 1 در صد سولفات روی و 3 درصد بوراکس 1‭%Zn+‬3‭%B)) ‬مشاهده شد. در مقایسه با دیگر تیمار های محلول پاشی درصد میوه بندی اولیه در تیمار ترکیبی %3 روی و %2 بور (3‭%Zn+‬2‭%B) ‬به صورت معنی داری بیشتر بود. تیمار ترکیبی %2 سولفات روی و %3 بوراکس (2‭%Zn+‬3‭%B) ‬نسبت به دیگر تیمار ها دارای محصول بیشتری بود. بیشترین مقدار از مواد معدنی، اسید کل و ویتامین Cدر تیمار %2 بوراکس (2‭%B) ‬برای مواد معدنی، %3 بور برای اسید کل و تیمار ترکیبی %1 سولفات روی با %1 بوراکس ( (1‭%Zn+‬1‭% B ‬مشاهده گردید. وزن تر و وزن خشک میوه در تیمار %1 سولفات روی برای وزن تر و تیمار ترکیبی 2‭%Zn+‬2‭% B ‬برای وزن خشک بیشتر از دیگر تیمار ها بود. با مقایسه شاخص ‭DOP ‬بین تیمار های تغذیه ای در رقم گلابی دوشس مشاهده گردید که تیمار %3 سولفات روی که دارای کمترین شاخص از ‭DOP ‬بوده است، می تواند به عنوان متعادل و مناسب ترین تیمار یرای رقم دوشس معرفی شود. دره گزی بیشترین مقدار قند، مواد جامد محلول و اسید کل میوه برای رقم دره گزی در تیمار محلول پاشی درمرحله نمایان شدن گل ها با 2 در صد بوراکس مشاهده شد. در مقایسه با دیگر تیمار های محلول پاشی درصد میوه بندی اولیه در تیمار ترکیبی %3 روی و %1 بور (3‭%Zn+‬1‭%B) ‬به صورت معنی داری بیشتر بود. بیشترین مقدار از وزن تر در تیمار ترکیبی 1 % روی و %3 بور(1‭%Zn+‬3‭%B) ‬و وزن خشک در تیمار %3 بور مشاهده گردید. برای مواد معدنی تیمار %1 بور و ارزش ‭pH ‬میوه در تیمار %2 روی مقدار بیشتری نسبت به دیگر تیمار ها نشان دادند.با مقایسه شاخص ‭DOP ‬بین تیمار های تغذیه ای در رقم گلابی دره گزی مشاهده گردید تیمار %1 بور که دارای کمترین شاخص از ‭DOP ‬بوده است می تواند به عنوان متعادل و مناسب ترین تیمار یرای رقم دره گزی معرفی شود. کلمات کلیدی: محلول پاشی با عناصر بور وروی و ترکیبات آنها، ارقام گلابی، میوه بندی‭(Fruit set)‬، کیفیت و کمیت محصول