بررسی زیست شناسی آفت شب پره جوانه خوار پسته، ‭Telphusa pistaciae ‬و تعیین زمان مناسب برای مبارزه با آفت

چرخه زندگی و نحوه خسارت آفت شب پرهصی جوانه خوار پسته ‭Telphusa pistaciae ‬در شرایط طبیعت در دوره زمانی ‮‭1391 - 1389‬ در سیرجان بررسی گردید. نتایج تحقیق نشان داد، حشرات کامل از ‮‭10‬ اردیبهشت ظاهر می شوند و دوره ظهور آن ها یک ماه ادامه دارد. تخم گذاری در ابتدای دهه ی سوم اردیبهشت شروع می شود و پس از ‮‭20‬ روز به حداکثر می رسد. لارو سن اول بلافاصله پس از خروج از تخم، به زیر اپیدرم رویی برگچه نفوذ و با ایجاد دالانی کوتاه و پیچدار به مدت حدود 4 ماه، از بافت پارانشیم تغذیه میکند. از دهه ی سوم شهریور، لارو سن دوم ظاهر میشود و وارد جوانه میشود و روزنه ورودی را با موادی سفید رنگ میپوشاند. لارو سن دوم پاییز و زمستان را بدون فعالیت در داخل جوانه میگذراند. از اواسط اسفند، لارو از بافت داخل جوانه شروع به تغذیه می کند. لارو پس از تغذیه از تمام بافت داخل جوانه، به جوانههای مجاور حمله میکند. وجود مواد سفید همراه با تارهای ظریف در اطراف قاعده جوانه، همیشه نشانهی آلودگی آن به لارو این آفت میباشد. لارو به جوانه های زایشی و رویشی شدیدا" صدمه می زند. در مجموع دوره لاروی این شب پره حدود ‮‭10‬ ماه طول می کشد. لاروها از اوایل اردیبهشت شفیره میشوند و این روند ‮‭40‬ روز ادامه می یابد. دوره ظهور حشرات کامل و تخم گذاری نیز حدود ‮‭40‬ روز ادامه می یابد. این حشره یک نسل در سال دارد. لارو در طول دوره رشد، از دو بافت متفاوت گیاه میزبان یعنی بهصترتیب از پارانشیم برگچه ها و از بافت درونی جوانه ها تغذیه می کند. صدمه لارو به جوانه ها موجب خسارت شدید به محصول سال بعد و همچنین رشد رویشی درختان می گردد. براساس بررسی های صحرایی، کنترل شیمیایی این آفت در دهه ی سوم خرداد علیه لاروهای سن اول به طور قاطع موثر است. علاوه بر عملیات کنترل شیمیایی، آبیاری و تغذیهی مناسب درختان در رفع ضعف و برگشت رشد طبیعی به درختان بسیار ضرورت دارد. این اطلاعات برای مدیریت و کنترل ‭T. pistaciae ‬در یک برنامه مدیریت کنترل آفات اهمیت دارد. واژه های کلیدی:پسته، آفت، جوانه خوار پسته، کنترل