بررسی سازگاری و ارزیابی کمی و کیفی سه رقم نارنگی انشو وارداتی در مقایسه با رقم انشو موجود روی برخی از پایه های مرکبات در شمال کشور (فازدوم)

نارنگی انشو یکی از مهم ترین ارقام نارنگی در دنیا جهت مصرف تازه است. مطالعه ای به منظور دستیابی به مناسب ترین ترکیب ارقام وارداتی جدید انشو روی پایه های مختلف و تعیین زمان مناسب برداشت و همچنین بررسی خصوصیات کمی و کیفی میوه در زمان برداشت و طی انبارداری و مقایسه با رقم موجود انجام شد. ارقام جدید نارنگی انشو شامل کلوزلینا ‭(Clausellina)‬، اکیتسو ‭(Okitsu)‬، سوجی یاما ‭(Sugiyama) ‬و نارنگی انشو رایج در منطقه (شاهد) روی چهار پایه نارنج، سیتروملو، سیترنج و پونسیروس در سه تکرار و طی دو سال مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج بدست آمده زمان برداشت روی همه صفات مورد ارزیابی به استثنای ضخامت پوست میوه معنی دار شد. اثر سال روی همه صفات مورد ارزیابی به استثنای شاخص زاویه رنگ و ‭TSS/TA ‬معنی دار شد. همچنین اثر رقم نیز روی همه صفات و اثر ساده پایه روی طول، زاویه رنگ، ضخامت پوست، ‭TA‬، ‭TSS ‬و میزان ویتامین ث معنی دار شد. رقم سوجی یاما از لحاظ شاخص های رنگ میزان درخشندگی ‭(L*) ‬و کروما ‭(C*) ‬بیشتر و میزان زاویه رنگ ‭(h ) ‬آن کمتر از ارقام دیگر بود. در همه ارقام طی زمانهای مختلف برداشت، میزان اسیدیته قابل تیتراسیون روند کاهشی معنی داری نشان داد. شاخص رسیدگی ‭(TSS/TA) ‬رقم سوجی یاما در اوایل مهر با میانگین 8/،6 رقم اکیتسو در اواسط مهر با میانگین ‮‭7/80‬ و کلوزلینا با ‮‭7/34‬ در مقایسه با رقم انشو (شاهد) تقریبا دو ماه زودتر به حد استاندارد مورد نظر می رسند. در طی نگهداری در سردخانه رنگ پوست میوه تیره تر ‭(L* ‬پایین تر)، شدت رنگ بیشتر ‭(C* ‬بالاتر) و رنگ نارنجی پر رنگ ‭( h ‬پایین تر) بود. میزان ‭TSS ‬طی نگهداری در سردخانه تفاوت معنی داری نسبت به ارزیابی اولیه نشان نداد. میزان ‭TA ‬طی نگهداری در سردخانه روند کاهشی معنی داری داشت. همچنین میزان ویتامین ث کاهش معنی داری را طی دو ماه نگهداری در سردخانه نشان داد. میزان ‭EC ‬و ‭pH ‬طی دو ماه نگهداری در سردخانه با روند افزایشی معنی داری همراه بود. کمترین میزان کاهش وزن طی ‮‭30‬ روز انبارداری با میانگین ‮‭8/36‬ و ‮‭9/39‬ ‭(b) ‬به ترتیب مربوط به رقم شاهد و اکیتسو بود. درحالیکه کلوزلینا با ‮‭11‬% بیشترین درصد کاهش وزن را نشان داد. از نظر زودرسی به ترتیب میوه های رقم سوجی یاما، اکیتسو و کلوزلینا در مقایسه با شاهد، بر اساس شاخص ها و استانداردهای رسیدگی‭TSS ‬،‭TA‬، رنگ پوست میوه و ‭TSS/TA ‬از اواسط مهر تا اوایل آبان قابلیت برداشت و عرضه به بازار مصرف را دارند. باتوجه به بررسی می توان ارقام اکیتسو و سوجی یاما را بعنوان ارقام جدید زودرس و مناسب منطقه روی پایه های پونسیروس و سیتروملو توصیه نمود. کلمات کلیدی: پایه، رقم، زمان برداشت، نارنگی انشو، اکیتسو، سوجی یاما، کلوزلینا، عمر انباری