همایون حسین زاده صحافی
پریسا امانی نژاد

پژوهش حاضر به بررسی تاثیر اختلالات آندوکرینی نونیل فنل اتوکسیلات بر تغییرات هورمون های جنسی ( تستوسترون، پروژسترون و 17 بتا استرادیول) در ماهی کپور کوی (Cyprinus carpio carpio) پرداخته است. بدین منظور ماهیان با میانگین وزنی گرم در غالب 6 تیمار (با دارابودن یک گروه کنترل الکلی- کنترل مثبت و یک گروه دریافت کننده 17 بتااسترادیول به عنوان گروه زنواستروژنیک به همراه 3 تکرار، در مدت 21 روز و به صورت تزریق درون صفاقی غلظت های 10، 50 و 100 میکروگرم بر گرم وزن بدن، نونیل فنل دریافت نمودند. گروه کنترل الکلی تنها محلول روغن نارگیل و اتانول دریافت نمودند، درحالیکه برای ماهیان گروه کنترل هیچ گونه تزریقی صورت نپذیرفت. شاخص های کبدی HSI و تخمدانی GSI در جنس ماده و شاخص کبدی HSI در جنس نر تعیین شد. نتایج این تحقیق نشان داد، که نونیل فنل اتوکسیلات هم در غلظت های پایین و هم در غلظت های بالا اثرات قابل توجهی برشاخص های هورمونی داشته است.همچنین تغییرات شاخص کبدی و تخمدانی در جنس ماده و و نر مشاهده شد. سطح 17-بتااسترادیول در جنس ماده در غلظت های 10 و 50 میکروگرم بر گرم افزایش یافت ، ولی اوج افزایش در تیمار 50 میکروگرم در گرم (21/3 ±66/51 ) دیده شد (05/0P<). میزان هورمون تستوسترون در جنس ماده در غلظت 10 میکروگرم بر گرم نونیل فنل افزایش معنی داری ( 02/0± 84/0) در مقایسه با غلظت های 50 و 100 میکروگرم بر گرم ازخود نشان داد(05/0P<). میزان هورمون پروژسترون نیز درجنس ماده درتمامی غلظت های نونیل فنل روند یکسانی داشته و اختلاف آماری معنی داری در مقایسه با گروه کنترل مشاهده نشد (05/0P> ).کلمات کلیدی: نونیل فنل اتوکسیلات،ماهی کپور کوی، تستوسترون، پروژسترون ، 17 بتا استرادیول، مخرب هورمونی